‘De Turken van het internet’ had een provocerende kop boven dit stuk kunnen luiden. Het gaat namelijk over The Mechanical Turk (TMT), een dienst van Amazon die al bijna tien jaar bestaat. ‘Een vorm van moderne slavernij’, aldus een medewerker in een onthullende video.
tekst drs. Herbert Blankesteijn
Wat behelst deze dienst? Personen of bedrijven die een klus via internet willen uitbesteden, kunnen deze aanmelden bij TMT. Het gaan meestal om geestdodend werk. Een goed voorbeeld is het benoemen van onderdelen van foto’s (taggen), wat ze beter doorzoekbaar maakt. Vaak zijn het taken die je liever zou automatiseren, maar waarbij dat nog niet (rendabel) mogelijk is.
De naam is goed gekozen. De Mechanische Turk was namelijk een schaakmachine waarmee de Duitser Wolfgang von Kempelen in de achttiende eeuw door Europa reisde. Het was een schaakbord met aan één kant een robot met een tulband. Schaakliefhebbers konden zich met ‘De Turk’ meten. Pas in 1820, zestien jaar na Von Kempelens dood, werd onthuld dat er gewoon een kleine schaker inzat. De machine was evengoed meesterlijk: via allerlei mechanieken kreeg de inzittende een kopie van de stand op het bord te zien. Andere mechanieken zorgden ervoor dat hij de armen van De Turk kon bewegen om de stukken op het bord te verplaatsen. In de loop der jaren hebben minstens zes verschillende klein gebouwde schaakmeesters voor Turk gespeeld.
De naam van Amazons dienst heeft bij de oprichting zeker weerstand opgeroepen. De suggestie is immers dat een Turk je rotklusjes wel voor je doet. In Nederland ligt die gedachte al helemaal voor de hand, gezien de gastarbeiders uit het verleden. Maar Amazon heeft daar niet genoeg last van gehad om de naam te veranderen.
Het blad The New Yorker vroeg zich onlangs af wie toch het vuile werk doen voor Amazon, maar slaagde er niet in met ‘Turkers’ in contact te komen. Tot The New Yorker er een klus van maakte op TMT en hun vijf cent per interview betaalde. Dat leverde een video op die de nare kantjes van de vrije markt in arbeid laat zien. Gevraagd naar wat ze doen, geven de Turkers antwoorden als pagina’s liken op Facebook, bonnetjes overschrijven en stemopnamen maken voor Google Translate. Ze verdienen rond de tien dollar per dag, zonder verzekeringen, zonder kans op opslag, promotie of andere vooruitzichten. Door omstandigheden als ontslag, ziekte of strafblad hebben ze geen alternatief. Verbazend dat dit in een rijk westers land mogelijk is.
Maar het is niet alléén vrijwillige slavenarbeid. De maker van de video sprak ook mensen die door ziekte aan huis of zelfs aan bed gebonden waren en via de Turk hun verveling te lijf konden gaan en wat zelfrespect wisten terug te krijgen.
De vormgeving van de video is goed gekozen: een deel heeft alleen getypte tekst in beeld, die door professionele stemmen wordt voorgelezen. Een ander deel bestaat uit videobeelden van Skype-gesprekken. Zo krijg je een unieke blik in het inwendige van de Mechanische Turk van de eenentwintigste eeuw.
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.