Wanneer een oudere in huis een val maakt, kan een smartphone dat geluid waarnemen en hulp inroepen. Dat blijkt uit onderzoek in Noorwegen. Lerende software kan het geluidsspectrum van de val onderscheiden van andere geluiden. De telefoon kan geluid oppikken tot op vijf meter afstand.


De trend is dat ouderen steeds langer op zichzelf blijven wonen. Dat willen ze vaak zelf en ook zal alleen wonen vaak betaalbaarder zijn dan in een omgeving met intensieve zorg.

De uitdaging daarbij is dat de oudere bewoner wel veilig moet zijn in zijn eigen huis. Het komt helaas regelmatig voor dat een oudere valt, met botbreuken tot gevolg. Nog erger is het als een slachtoffer van een val langere tijd op de grond ligt zonder dat hij of zij hulp kan inroepen.

Daar zijn natuurlijk systemen voor bedacht. Vaak moet de gebruiker hierbij een alarmknop dragen die te bedienen is als het misgaat. Maar als de oudere vergeet die bij zich te dragen, is er bij een val alsnog een probleem.
 

Smartphone-microfoon

De onderzoekers van de Norges Teknisk-Naturvitenskapelige Universitet (NTNU) in Gjøvik, Noorwegen hebben nu een systeem bedacht dat je niet hoeft te dragen (persbericht ‘Smartphones can alert caregivers when seniors fall’). Het gebruikt de microfoon in de smartphone. Die pikt voortdurend geluiden uit de omgeving op, waaruit software na analyse opmaakt dat een persoon op de grond is gevallen. Op[ dat moment geeft de telefoon een seintje aan de hulpdiensten.

De grote uitdaging is om in de brij van geluiden juist het geluid van de val te herkennen. Dat doet onderzoeksleider prof.dr. Michael Cheffena, hoogleraar aan NTNU, op basis van het opgevangen geluidsspectrum. Daarop liet hij vier verschillen machine learning-technieken los. Dit zijn algoritmes waarmee computers of robots kunnen leren, en dus beter kunnen worden in een taak.
 

Neuraal netwerkje

Van de vier algoritmes bleek er één duidelijk de beste: een kunstmatig neuraal netwerkje. De onderzoekers lieten studenten 260 geluiden maken, waarvan de helft kwam van een val en de andere helft niet. Het neurale netwerk haalde al een specificiteit (val van niet-val onderscheiden), gevoeligheid (een val correct detecteren) en nauwkeurigheid (een val op het juiste moment detecteren) van boven de 98 %. ‘Dit is een goed resultaat, maar we moeten natuurlijk nog veel meer proeven doen voordat we in de buurt komen van toepassing in de praktijk’, aldus Cheffena in het persbericht.

Hoewel de meeste mensen gebruikmaken van een smartphone, is de range van 5 m nog een beperking. Ook kunnen deuren net dichtzitten, zodat het geluid er niet doorheen gaat. Dit komt nog bovenop het voor de hand liggende nadeel van de smartphone: hij kan uit staan.
 

Openingsfoto: in scène gezette val van een oudere. Bron stockfoto

Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.