Schelpen zijn de perfecte grondstof voor mooie, nieuwe producten. Een Delftse promovendus bewijst dat.
Aan schelpen geen gebrek, dacht promovenda Marita Sauerwein aan faculteit Industrieel ontwerpen van de TU Delft. Jaarlijks produceert de mosseloogst in Nederland twintig miljoen kilogram schelpenafval. Hier is nog geen andere bestemming voor gevonden dan het restafval. Composteren heeft weinig zin omdat micro-organismen nauwelijks compost kunnen maken van de schelpen en de scherpe randjes de overige compost onveilig maken.
Schelpen zijn wel een mooie grondstof voor nieuwe productontwerpen, vond Sauerwein, die een herprintbaar en biobased materiaal voor de circulaire economie wilde creëren. Om van de vermalen schelpen een printbare pasta te maken gebruikte ze als bindmiddel alginaat, een polymeer afkomstig uit zeewier. Met een 3D-printer maakte de ontwerper als proef een platte haarspeld. Door de alginaatpolymeren onderling met elkaar te laten binden (crosslinking) werd het materiaal ook nog eens waterbestendig.
Printbare pasta
Sauerwein bracht de crosslinking op gang door het product na het printen in een calciumchlorideoplossing te zetten. De calciumionen zorgt ervoor dat de polymeren onderling clusters vormen. Een oplossing met natriumcitraat kan de calciumionen weer opnemen uit het product, waardoor de crosslinkingsreactie ook omkeerbaar is. Zo maak je van een haarspeld weer een printbare pasta.
Daarmee heeft Sauerwein bewezen dat mosselschelpen bruikbaar zijn voor de circulaire economie en is het onderzoek voor haar afgerond. Verder onderzoek naar mosselschelpen ligt voorlopig stil, vanwege een gebrek aan financiering, vertelt Ruud Balkenende, de promotor van Sauerwein. De TU Delft doet wel verder onderzoek naar het bindmiddel alginaat en mogelijkheden om het ontwerpproces van biobased materialen verder op te schalen. Toch zijn er ook ideeën voor mosselschelpen. Balkenende: ‘Een afstudeerstudent van Mariet kwam met het idee om het schelpenpulp te gebruiken als kiemlaag voor koraal in de aquaria van Diergaarde Blijdorp.’
Tekst: Sija van den Beukel
Foto: Marita Sauerwein
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.