Als landschapsarchitect en oprichter van het Rotterdamse ontwerpbureau West 8 houdt ir. Adriaan Geuze zich niet alleen bezig met de ruimtelijke inrichting. Hij wil zijn ontwerpen graag inbedden in de cultuur en tegelijkertijd de politieke agenda beïnvloeden. Vroeger was hij daarin nogal rebels, nu wil hij vooral het hart van mensen raken.
Vroeger was Adriaan echt een rebel, maar dat is hij eigenlijk niet meer’, zegt Daniel Jauslin, die bezig is met de afronding van zijn promotieonderzoek Landschapsarchitectuur aan de TU Delft. ‘Wat ik wel een rebelse actie vond, was zijn ontwerp voor de herinrichting van het Rotterdamse Schouwburgplein, in de jaren negentig. Hij zette dat ruwe, grove en industriële van de stad Rotterdam middenin het centrum neer. Met lampen die op hijskranen lijken, met staal en met fel licht. Dat vind ik stoer van hem, omdat het centrum van andere Nederlandse stadjes vaak lief is. Iets anders rebels is dat Adriaan vroeger over grote gebouwen, zoals Piraeus in Amsterdam, met een glimlach ‘big motherf…’ kon zeggen.’
Ir. Adriaan Geuze studeerde in 1987 af in de landschapsarchitectuur aan de Wageningen Universiteit en richtte in datzelfde jaar het bureau West 8 urban design & landscape architecture op in Rotterdam, samen met ir. Paul van Beek. Nadat zijn compagnon het bureau in 1994 verliet, groeide West 8 uit tot een internationaal bedrijf met kantoren in New York en Brussel. Vanaf toen werden de projecten groter en groter. Zo ontwierp West 8 onder meer Governors Island in New York, het Toronto Central Waterfront in Canada en het park Madrid Rio in Spanje. Jauslin: ‘In Madrid hield hij zich tien jaar bezig met een kwart van de stadsring. Dan heb je te maken met stadspolitiek en kun je niet de rebel uithangen. Hij is daarin enorm gegroeid. Adriaan is nu milder, wijzer en genuanceerder dan vroeger.’
Ook dr. Henk Ovink, die adviseur is van de Amerikaanse regering voor de wederopbouw na orkaan Sandy, roemt Geuzes gevoel voor politiek. ‘Adriaan is in staat om van een ontwerp een politiek proces te maken. Hij kan het maatschappelijk debat aanjagen.’ Als voorbeeld noemt Ovink de studie naar het metropolitane landschap van de Randstad uit 2010. ‘In Nederland beoordelen we ons landschap als versnipperd en delen we het in hokjes in om het te kunnen begrijpen. Adriaan heeft voor ons een atlas gemaakt die beleidsmakers in staat stelt te ontsnappen aan die verkokering. Hij is als geen ander in staat om zowel het verleden als het heden en de toekomst van het landschap te doorzien en onder meer de cultuur, ecologie en economie als systeem te verbinden en te verbeelden. Dat klinkt idealistisch, groots en meeslepend, maar Adriaan haalt alles uit de kast om het te realiseren. Ik zie hem als pragmatische idealist.’
Griekse Y
De stijl die Geuze kiest, past ook steeds bij de cultuur van een land. Ir. Edzo Bindels, die sinds 2000 mededirectielid is van West 8, licht toe: ‘Andere ontwerpers hebben een bepaalde stijl die aanslaat in meerdere landen. Zo is Frank Gehry beroemd om de stijl die hij gebruikte bij het Guggenheim Museum in Bilbao. Die stijl bouwt hij overal, ook in Florida en Abu Dhabi, omdat de mensen zeggen dat ze er ook zo eentje willen hebben. De stijl van Geuze is eigenlijk precies het tegenovergestelde. Hij wil parken, landschappen en openbare ruimte inbedden in een bepaalde cultuur.’
Dat hij daarin succesvol is, blijkt uit de vele prijzen die hij in zijn carrière won, waaronder in 2011 de Oeuvreprijs voor de bouwkunst van het Fonds voor Beeldende Kunst, Vormgeving en Architectuur, en in 2012 de Honor Award van het American Institute of Architects. Daarnaast is Geuze een verhalenverteller. Ovink bestempelt hem als begenadigd spreker, wiens vakmatige analyses rijk en raak zijn. ‘Hij kan een verhaal vertellen met zijn ontwerp en verhalenvertellers hebben de toekomst.’ Jauslin weet daarvan een voorbeeld: ‘Hij gaf laatst een lezing in Delft, waarin hij vertelde dat hij bij het ontwerp van de kolommen van het nieuwe treinstation in Rotterdam betrokken was. Die kolommen zijn gevormd als een Griekse Y. Adriaan zei dat hij Prince met z’n gitaar tijdens een concert onder de benen van Sheila E. door zag duiken en dat hij dat wilde weergeven met die kolommen. Typisch iets voor Adriaan, het heeft iets poëtisch.’
Jauslin licht toe dat hij Geuze als ingenieur én als poëet ziet. ‘ Hij heeft een rationele en technische blik op het landschap en aan de andere kant probeert hij de mens en de bewoner direct aan te spreken door hun hart te raken als poëet.’ Dat bevestigt Bindels: ‘ Adriaan probeert de poëet, de schilder en de artistiekeling met de ingenieur samen te brengen. Dat is zijn drive; hij koestert die twee kanten van het werk.’
Maar hoe krijgt Geuze dat allemaal voor elkaar, wat kenmerkt zijn persoonlijkheid? ‘Adriaan is de voorman, de pusher en iemand die kan zeuren en drammen. Hij is iemand die kan sleuren en trekken en die vooruit wil’, zegt Bindels. Ovink vult aan: ‘Adriaan heeft een bescheiden, maar een indringend voorkomen. Je kunt bij hem kiezen of je bang of blij van hem wordt. Ik word altijd blij van hem, maar ik kan me voorstellen dat hij overdonderend over kan komen.’ (tekst Desiree Hoving, illustratie Marcel Groenen)
Naam Adriaan Geuze | Leeftijd 53 | Titel ir. | Opleiding Landschapsarchitectuur, Wageningen Universiteit | Functie directielid West 8 urban design & landscape architecture en oprichter stichting SLA (Surrealistic Landscape Architecture), bijzonder hoogleraar Woningbouw TU Delft (1996- 2000) en gastdocent Harvard University (1994-2007)
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.