Dossiers

Circulaire economie

'Circulair' staat voor een economie waarin we zo weinig mogelijk grondstoffen verbruiken. Het vereist veel om dat voor elkaar te krijgen. Want er is geen quick fix voor onze hedendaagse, vooral lineaire, economie, waarbij we voor elk nieuw product steeds opnieuw grondstoffen uit de aarde halen of biotoop innemen.

Technologie in de zorg

De zorg leunt sterk op technologie: zie alleen al in het ziekenhuis de MRI-scanners, operatiekamers en bestralingsapparaten, maar ook de complexe ICT-systemen om patiëntenstromen in goede banen te leiden. Wat is nieuw en wat zit er aan te komen?

Kunstmatige intelligentie

Kunstmatige intelligentie of AI wordt steeds belangrijker. Applicaties en machines zijn tegenwoordig zelflerend en zelfvoorzienend. Worden ze ook ooit zelfdenkend? Kunnen apparaten, met behulp van technieken als deep learning en machine learning, ooit een eigen bewustzijn krijgen? Onderzoekers zijn het er niet over eens. Maar ondertussen verslaan computers ons wel in complexe spelletjes en zijn ze beter in autorijden dan mensen.

Energie voor klimaat

Hoe maken we energie zonder de atmosfeer vol te pompen met broeikasgassen? Wat kunnen we met wind en zon? En hoe zorgen we dat fabrieken blijven draaien en het licht blijft aangaan? Een overzicht van ons energiesysteem in 2050.

Sport en technologie

Steeds meer sporten zijn professioneel geworden en topsporters grijpen dan ook allerlei technologische middelen aan om beter te kunnen presteren. Ook voor amateursporters komt betaalbare technologie beschikbaar.

Luchtvervuiling

Nederland heeft een belabberde luchtkwaliteit, met name in en rond steden. Dat is voor groot deel op het conto te schrijven van het verkeer. Dat levert gezondheidsproblemen op bij tienduizenden mensen. Maar er is wat aan te doen: door motoren schoner te maken en fijn stof uit de lucht te halen.

De Slimme Stad

Onze steden raken steeds verder bedekt met een laag van sensoren en netwerken. Die zorgen voor digitale informatie waarmee we de dynamiek van de stad op een heel andere manier leren kennen. Zo kunnen we de stad een stuk efficiënter en leefbaarder maken.

Robots

In de fabriek maken ze auto's, in huis zorgen ze ervoor dat de kinderen zoet zijn. En ondertussen pakken ze onze banen af. Robotica lijkt de volgende vorm van automatisering in ons werk en leven. Maar ze zijn nog lang niet altijd goed genoeg om écht iets te kunnen.

Quantumcomputer

De quantumcomputer gebruikt verschijnselen uit de natuurkunde om veel sneller te kunnen rekenen dan een gewone PC. Daarmee worden allerlei berekeningen die nu te lang duren plotseling kinderspel. En een quantumcomputer kan elke gewone computer binnen luttele seconden kraken. Binnen vijf jaar kan zo'n computer werkelijkheid zijn.

Schitterende stations

Om voorbereid te zijn op de groei van het openbaar vervoer werd de afgelopen jaren een aantal grotere stations grondig verbouwd. Het resultaat mag er zijn. In architectonische zin springen vooral Arnhem en Rotterdam Centraal eruit.

Veilig op internet

Veiligheid op internet is een belangrijke issue. Hackers en oplichters worden steeds sluwer, virusscanners kunnen de groei aan malware niet meer bijbenen en overheden en bedrijven zijn constant op zoek naar gegevens van webgebruikers. Hoe kun je nog veilig op internet werken, waar is de overheid mee bezig, zijn er veelbelovende technische veranderingen op komst?

Windenergie

Het winnen van elektriciteit met wind roept vragen op:

• Wind is gratis, maar het waait onregelmatig
• Grote turbines leveren veel, eeuwig subsidiëren kan niet
• Hoe krijgen we meer wind vanaf de Noordzee?
• Draagt windenergie wel bij aan minder CO₂?

Dieselgate

Dieselauto's vervuilen de lucht in de praktijk veel meer dan zou mogen volgens de keuringsnormen. En nu blijkt dat autofabrikanten die keuringstests bewust misleiden door het voertuig alleen in het lab keurig schoon te laten rijden. Met de onthullingen over de sjoemelsoftware van Volkswagen is Dieselgate geboren.

Kunst en techniek

Technologie is altijd een inspiratiebron voor kunstenaars. Zij biedt nieuwe manieren van werken (denk aan Virtual Reality) of leert iets nieuws over de mensheid. Omgekeerd geven kunstenaars technici en ingenieurs een nieuwe interpretatie van hun dagelijkse werk.

Genbewerking

Sinds kort is er een nieuwe, toegankelijke methode voor het bewerken van genen: CRISPR-Cas9 genaamd, met tal van varianten. Deze eenvoudige en betaalbare techniek voor genbewerking levert in het lab veelbelovende resultaten, maar roept tegelijk tal van ethische vragen op. rijgen we nu designer baby's? Welke Doos van Pandora trekken we eigenlijk open?

Groningen beeft

De decennialange gaswinning in Groningen heeft geleid tot aardbevingen, schade aan woningen en gebouwen en veel onzekerheid voor de bewoners. Helpt het dichtdraaien van de gaskraan? Hoe kan het gebied zich weerbaar maken tegen de gevolgen van de aardbevingen? Hoe komt het dat de veiligheid pas aandacht kreeg toen er schoorstenen naar beneden vielen?

Smart Industry

Het productieproces staat aan de vooravond van de vierde industriële revolutie. In de slimme fabriek 4.0 is alles op intelligente wijze met elkaar en het internet verbonden. Zo communiceren machines met elkaar en met het product dat ze maken.

Deltasteden

Nu al woont meer dan de helft van de wereldbevolking in steden, en dat aandeel zal verder groeien. Veel van die steden liggen aan de kust en hebben te maken met bodemdaling en overstromingsrisico. Hoe zijn de megasteden leefbaar te houden, wat moet er veranderen in de stad van de 21ste eeuw.

Het falen van de Fyra

De feiten over het falen van de Fyra zijn min of meer wel bekend. De belangrijkste vraag is hoe in de toekomst is te voorkomen dat dogma’s over aanbesteding en concurrentie ertoe leiden dat het doel, een beter reizigers­ product, uit het zicht raakt.