De stad Groningen krijgt aan de noordkant van de Zernike Campus een geothermische bron, die aan 10.500 bestaande woningen, scholen en kantoren warmte gaat leveren.
De eerste woningen krijgen naar verwachting in 2018 een aansluiting op het warmtenet. De pomp haalt het grondwater uit circa 3500 meter diepte omhoog, de temperatuur op die plek is 120 °C, bovengronds bedraagt de temperatuur 116 °C. Het water gaat na gebruik terug de bodem in, de betreffende pomppunten liggen twee kilometer uit elkaar.
Tijdens de Geothermal Energy Day aan de TU Eindhoven noemde ir. Martijn van Aarssen, directeur van IF Techology, dit WarmteStad initiatief een van de veelbelovende aardwarmteprojecten in ons land. ‘De provincie Groningen heeft behalve zijn aardgasreservoirs ook warmtereservoirs. Dus in plaats van het gas gaan we warm water oppompen.’
De stad Groningen heeft nu het initiatief genomen voor dit warmteproject als tegenmaatregel tegen de gaswinning. Het in Arnhem gevestigde IF Technology verricht momenteel bodemonderzoek in het betreffende gebied, het is de bedoeling dat eind dit jaar de boringen gaan beginnen. ‘Er is geen gevaar dat we met het oppompen van het water ook aardgas naar boven halen,’ verduidelijkt Van Aarssen. ‘Het gaat om verschillende ondergrondse reservoirs.’
Momenteel zijn er in ons land al 14 geothermische projecten in bedrijf, daarnaast staan er diverse projecten op de agenda, onder andere in Delft, Den Haag, en het Westland (lees: 'Rotterdamse haven gaat CO2-uitstoot terugdringen') en het genoemde WarmteStad project.
Droge stoomcentrale
Eerder op dit middag had professor Brice Lecampion van de Zwitserse Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL) erop gewezen dat de hoeveelheid warmte in de aarde in de diepe ondergrond enorm is. Behalve voor het verwarmen van woningen zou de opgepompte warmte ook te gebruiken zijn voor het produceren van elektriciteit. Van belang is hierbij dat het water minstens een temperatuur heeft van 100 °C. ‘De meeste aantrekkelijke installatie voor dit doel is de droge stoomcentrale, deze levert de meeste energie voor de conversie naar elektriciteit,’ aldus Lecampion. ‘De algehele prestaties zijn afhankelijk van het omgaan met de condensvloeistof.’
Wereldwijd stond er in 2015 12.635 MW aan opgesteld vermogen aan elektriciteit producerende geothermische installaties, 30 % meer dan in 2007. ‘Wat onderhoud betreft is het regelmatig controleren van de leidingen van belang, onder meer vanwege aanslag van calciumcarbonaat, pyriet en roodijzersteen,’ verduidelijkt Lecampion. ‘De aanslag is te verwijderen met behulp van zure oplossingen of mechanische schrapers.’
Lego bouwdoos
Lydia Dijkshoorn van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland stelde dat in ons land de zogenaamde lage temperatuurprojecten ook van belang zijn in het streven naar de vermindering van CO2-emissies. Als voorbeeld noemde ze onder meer het recente Ecovat-project in Arnhem, dat zorgt voor seizoensopslag van warmte. Daarnaast waarschuwde ze voor de risico’s verbonden aan aardwarmteprojecten. ‘Als je te diep boort, loop je kans dat de risicoverzekering vervalt, en wil niemand investeren,’ aldus Dijkshoorn.
Ondanks deze waarschuwing lijkt het met aardwarmteprojecten de goede kant uit te gaan. Het beste bewijs dat de belangstelling voor deze techniek in de lift zit, levert misschien speelgoed fabrikant Lego, die inmiddels een bouwdoos op de markt heeft gebracht, waarmee iedereen een eigen aardwarmte-installatie kan bouwen! (Rijkert Knoppers)
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.