Vandaag opent de eerste stadsboerderij van Den Haag haar deuren in DeSchilde, bovenop een oud kantoorgebouw van Philips in Den
Haag. De boerderij produceert groenten en tilapiafilet. Het is de grootste stadsboerderij van Europa en het tweede project van initiatiefnemer UrbanFarmers.
Het bedrijf, dat al eerder een stadsboerderij in het Zwitserse Basel bouwde, gebruikt een zogenoemde hydrocultuur om de vis en planten in een samenwerkend systeem te kweken. De vissen maken tijdens hun leven het water vol afvalstoffen, die op hun beurt voeding bieden aan planten. De planten filteren zo het water, waarna het weer de vistanks in kan. Die kringloop leidt tot en flinke besparing van watergebruik, UrbanFarmers heeft het over 70 %. ‘De rest van het water verdwijnt via de bladeren van de planten in de lucht’, legt Mark Durno, managing director van UrbanFarmers uit. Deze 30 % moet van buiten worden toegevoegd.
Ammonium
De vissen overleven niet zomaar in een tank in een kantoorgebouw. Ze produceren namelijk ammonium, wat schadelijk is voor henzelf. UrbanFarmers lost dat met natuurlijk voorkomende bacteriën die ammonium omzetten in nitraat.
‘We gebruiken twee soorten bacterieën: de ene zet ammonium om in nitriet en de tweede maakt daar weer nitraat van. Dat is minder schadelijk voor de vis en bruikbaar voor de planten’, aldus Durno. Op de boerderij zorgt een bak vol plastic chips, waaraan regelmatig ammonium wordt toegevoegd, gezorgd, voor de kweek van de afvalstoffen omzettende bacteriën. Het nitraatrijke water uit de visvijvers gaat door een apparaat dat nog een paar essentiële stoffen als zink toevoegt, en wordt vervolgens naar de kas gepompt. Daar zullen straks in drie rijen tomaten en bladgroenten groeien.
Harde wind
Het maken van de kas was niet eenvoudig. ‘Je zit hier immers op 40 m hoogte, dus de wind is krachtig’, vertelt Durno. ‘Daarom zijn de ruitjes op de hoeken kleiner, zodat de wind geen grip op de glaspanelen krijgt.’ Daarnaast is er extra dik dubbelglas gebruikt. Dat scheelt 20 tot 40 % in de verwarmingskosten. Een computersysteem regelt de hele boerderij. Tientallen sensoren houden watertemperatuur en -kwaliteit bij, net als de groeisnelheid van de vissen en groenten.
In principe hoeft er niemand aanwezig te zijn, stelt Durno. ‘Maar we willen toch altijd minstens één persoon hebben met het oog op de vissen en planten, voor onverwachte situaties waar de computer geen raad mee weet.’ Bovendien moeten er mensen zijn om de vissen uit de tanks te halen en te verwerken. Toch zorgt het computersysteem ervoor dat er weinig personeel nodig is. Dat drukt ook de kosten voor de hightech installatie. UrbanFarmers mikt op een vis- en groenteprijs die overeenkomt met biologische producten. ‘Misschien iets duurder, maar niet te veel.’
Lekkere vis
Rest alleen nog de zorg over de afname van de tilapia. Die staat immers niet bekend als de meest smakelijke vis. Volgens Durno is deze vis anders. ‘We geven ze goed te eten, zorgen 24 uur voor de oogst voor vers water, en zetten er niet te veel in de bak. Daardoor is de vis helemaal schoon en smaakt hij niet modderig of muf. Dat is nu vaak de oorzaak van de slechte tilapiasmaak.’
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.