De wereld een beetje beter maken, dat is de ambitie van veel ingenieurs. Dina El Filali dacht dat ze voorbestemd was om civiel ingenieur te worden, tot ze de schoonheid van de complexiteitstheorie ontdekte. Ze wil dat iedereen voor een duurzame manier van leven kan kiezen.
'Toen ik als klein meisje bij mijn familie in Marokko logeerde, lag ik vaak lang te staren naar de prachtig versierde plafonds met herhalende patronen. Het universum zit vol met zulke patronen, bijvoorbeeld in atomen, neuronen, planeten, bladnerven en steden, maar ook in seizoenen en organisaties met terugkerende cycli van opgang, bloei, neergang en herstel.
Mijn scriptie voor de opleiding internationaal land- en watermanagement aan de Wageningen Universiteit ging over fractale geometrie in het landschap, en dan specifiek erosiegeulen. Het blijkt moeilijk om te simuleren hoe zo’n geul zich ontwikkelt. Om die patronen te begrijpen, moet je de interactie inzien met andere elementen zoals bodemdeeltjes, helling, neerslag en landgebruik. Ik ontdekte toen complexity science.
Dat helpt ook te begrijpen waarom technologische ontwikkelingen soms zo langzaam gaan. In Wageningen zag ik namelijk dat het mogelijk is om energie op te wekken uit planten, maar ik begreep nooit waarom het nog niet op grote schaal gebeurt.’
Loslaten
‘Op de middelbare school was ik goed in wis- en natuurkunde en wilde dat concreet toepassen. Daarom ging ik civiele techniek in Delft studeren.
Maar ik voelde me er niet op mijn plek; het was mij niet interdisciplinair genoeg. De focus van de studie lag op het maken van berekeningen om bijvoorbeeld een brug bestendig te maken tegen aardbevingen of wind. Ik had meer interesse in de bredere vraag: hoe kunnen we in de behoefte voorzien om mensen van A naar B te brengen?
Maar het idee loslaten dat ik een Delftse ingenieur zou worden, vond ik lastig. Het voelde als het loslaten van een identiteit waarmee ik me had vereenzelvigd. De hoofdpersoon in het boek Eten, bidden, beminnen van Elizabeth Gilbert gaat reizen en na een scheiding op zoek naar zichzelf. Net als zij gaf ik me over aan deze zoektocht en haalde inspiratie uit degenen die ik onderweg ontmoette.’
We creëren deze wereld samen; de keuzen die ik maak, hebben invloed op anderen.
Holistisch
‘Ik kwam in Wageningen terecht, waar ik floreerde. Het is een internationale omgeving waar ik veel gelijkgezinde mensen ontmoette die ook holistisch naar de wereld kijken. Ik woonde er in een hippieachtige gemeenschap met een moestuin en kippen en begon de dag met yoga.
Ik wist altijd al dat ik niet bij een ‘gewoon’ ingenieursbureau wilde werken. Ik heb vrijheid nodig om met creativiteit en innovatie bezig te zijn.
Na mijn studie richtte ik daarom mijn eigen adviesbureau ME-TREC op en werkte voor onder andere de gemeente Den Haag. Ik had al haast een vervolgopdracht te pakken, totdat ik in contact kwam met de Dutch Boosting Group uit Veenendaal. Dat is een zogeheten cyane organisatie zonder hiërarchie die werkt met rollen en verantwoordelijkheden en die, net als ik, denkt in systemen.
Ik kan er helemaal mijn ei kwijt en werk er nu vier dagen per week. Daarnaast doe ik vanuit mijn eigen bedrijf een opdracht voor de gemeente Amsterdam.’
Verantwoordelijkheid
‘Ik wil een duurzamere manier van leven voor iedereen toegankelijk maken. Nu is er een scheve verhouding. Hoogopgeleiden hebben makkelijk toegang tot fondsen voor duurzame energie, maar mensen in slecht geïsoleerde huurwoningen die vaneen minimumloon moeten leven, hebben die toegang niet.
Om dat te verbeteren zijn synergetische relaties nodig, bijvoorbeeld tussen woningcorporatie, energie bedrijf, gemeente en ruimtelijke omgeving. Die complexiteit wil ik ontrafelen: welke relaties zijn er en waar zitten de lock-ins. En waar zijn de kansen?
We creëren deze wereld samen; de keuzen die ik maak, hebben invloed op anderen. Ik vind dat ik als ingenieur daarin een grote verantwoordelijkheid heb.’
Tekst: Amanda Verdonk
Foto: Bianca Sistermans
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.