Wetenschappers in de VS hebben een biopolymeer ontwikkeld die een stof aan zich bindt die het lichaam insuline laat produceren. In proeven met dieren werd de stof onder de huid gespoten, waarna over een periode van meerdere dagen langzaam insuline vrijkwam. De belofte van dit onderzoek is dat diabetici in de toekomst nog maar eens per maand hoeven te prikken, waarna hun bloedsuikerspiegel weken lang op peil blijft.
Voor mensen met suikerziekte is het een vertrouwde handeling: even de spuit in je buik of been zetten om een portie insuline te injecteren (zie foto rechts). Die stof helpt het lichaam met het reguleren van de bloedsuikerspiegel (glucose); dat is nodig omdat bij diabetici de alvleesklier uit zichzelf geen of te weinig insuline aanmaakt.
Het injecteren zal ongetwijfeld wennen, maar fijn is anders. Al dat prikken – minstens twee keer per dag – maakt de huid en het weefsel eronder beurs en daarnaast zijn sommige mensen echt bang voor prikken. Die angst brengt bij sommigen de therapietrouw – hoe goed je je aan de voorgeschreven medicatie houdt – in gevaar.
Langere insuline
Daarom zoekt de farmaceutische industrie al tijden naar manieren om voor langere tijd insuline in het lichaam vrij te laten komen. Dat proberen bedrijven bijvoorbeeld door andere formuleringen van insuline, die een week lang werkzaam is. Daarmee zouden diabetici maar eens per week hoeven te prikken.
Onderzoekers van Duke University, in de VS, leggen de lat nog een stukje hoger. Ze proberen een stof te ontwikkelen waarmee nog maar een keer per maand geprikt hoeft te worden. Ze zijn met dat onderzoek op de goede weg, zo blijkt uit een artikel in vaktijdschrift Nature Biomedical Engineering. Daarin beschrijven ze een nieuwe stof die in proeven met dieren dagenlang bleef werken.
Alvleesklier aanzetten
Het nieuwe materiaal draait om de stof GLP1 (“glucagon-like peptide”) die bekend is onder diabetesonderzoekers. Deze stof zet de alvleesklier (die bij diabetici is stilgevallen) ertoe aan om weer insuline te gaan produceren. Het nadeel van GLP1 is echter dat hij snel vervalt en uit het lichaam verdwijnt.
Daarom hebben de Duke-onderzoekers GLP1 gebonden aan een elastine-achtige stof (elastine is een eiwit in bindweefsel) en deze verbinding vervolgens verwerkt in een oplossing. Die is met een gewone injectiespuit onder de huid te injecteren. Daar verandert de stof onder invloed van lichaamswarmte in een gel, die fungeert als een voorraadje van het GLP1. Deze gel lost langzaam en geleidelijk op, een proces waarbij langzaam GLP1 vrijkomt, dat indirect zorgt voor de productie van insuline. De belofte is dat deze constante stroom van insuline de bloedsuikerspiegel netjes constant houdt; of in ieder geval binnen de gewenste grenzen.
Muizen en apen
De onderzoekers testten hun stof op proefdieren en de resultaten van die proeven zijn bemoedigend: in muizen bleef de gel wel 10 dagen lang werkzaam en in Rhesusapen zelfs 14 dagen. ‘Omdat de stofwisseling van de mens langzamer is dan die van apen en muizen, hebben we goede hoop dat onze aanpak zal leiden tot het eerste middel waarmee mensen met diabetes type 2 nog maar elke twee weken of elke maand hoeven te spuiten’, zegt een van de onderzoekers, Kelli Luginbuhl, in een persbericht van Duke University.
Nu gaan de onderzoekers kijken hoe de proefdieren reageren op meerdere injecties met de gel; de vraag is bijvoorbeeld of er een afweerreactie optreedt. Ook komen andere dieren aan de beurt. Ten slotte gaan de wetenschappers andere toepassingen bekijken; het mechanisme van vertraagde toediening is waarschijnlijk ook te gebruiken bij het voor langere tijd doseren van pijnstillers.
Openingsbeeld Bij een muis is onder de huid een gel te zien die geleidelijk een stof afgeeft die het lichaam aanzet tot de productie van insuline. Bron Duke University.
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.