Met een nieuwe combinatie van MRI-scans is meteen duidelijk of een tumor in de nieren goed- of kwaadaardig is. Hiermee kan mogelijk het aantal biopsieën omlaag, waarbij weefsel uit de tumor wordt gehaald voor onderzoek. De techniek komt van artsen en ingenieurs in een kankerziekenhuis in Texas.

Read this article in English

Vaak wordt een tumor in de nieren bij toeval ontdekt. Tijdens het maken van een scan om andere medische redenen blijkt ineens dat de nier een klompje weefsel bevat dat daar niet hoort.

Vindt de arts zoiets, dan voert hij of zij uiteraard een vervolgonderzoek uit, om te bepalen wat voor tumor het is. Is het weefsel goedaardig, dan kan het vaak blijven zitten. Maar een agressieve, kwaadaardige tumor moet er zo snel mogelijk uit.
 

Naald

Bij een biopsie gaat de arts met een naald naar binnen
om weefsel af te nemen.

Voor dit vervolgonderzoek haalt de arts meestal een beetje weefsel uit de tumor met een biopsie, waarna de patholoog dit weefsel in het laboratorium onderzoekt. Bij een biopsie prikt de arts een naald in de nier en haalt met die naald een beetje weefsel weg. Dit levert ongemak of pijn op voor de patiënt en is ook niet zonder risico’s: elke ingreep is een extra risico op bijvoorbeeld infectie.

Het zou dan ook mooi zijn als artsen zonder een dergelijke invasieve ingreep meer te weten konden komen over de tumor. Dit lijkt nu werkelijkheid te worden. Artsen en ingenieurs van het UT Southwestern Harold C. Simmons Comprehensive Cancer Center in de Verenigde Staten ontwikkelden een nieuw MRI-protocol dat met een behoorlijk hoge betrouwbaarheid kan vertellen of een tumor goedaardig is of niet.

‘We maken verschillende soorten beelden van de nier, en die vertellen ons iets over dat weefsel’, vertelt hoogleraar Radiologie Ivan Pedrosa, één van bedenkers van de techniek in een persbericht. Die nieuwe methode combineert verschillende manieren om een MRI-scan te maken. Ten eerste de ‘gewone’ beelden. Daarnaast worden er scans gemaakt van de nier kort nadat er contrastvloeistof in de bloedbaan wordt gespoten. Een derde soort scans laat zien of er vetweefsel in de tumor zit. Door met de instellingen van een MRI-scanner te spelen, kunnen naar wens bepaalde weefsels worden afgebeeld, terwijl andere donker blijven (zie bijvoorbeeld de tabel in deze uitleg van MRI).
 

Kanker herkennen

Vervolgens gaat een algoritme aan de slag met alle nuttige informatie die uit deze beelden te halen is. De techniek wordt ‘multiparametrische MRI’ genoemd. Het algoritme geeft met een betrouwbaarheid van zo’n 80 % aan of het klompje nierweefsel heldercellig nierkanker (deze agressieve variant van nierkanker is veruit de meestvoorkomende soort, met 70 tot 80 % van alle gevallen). Dit betekent dat artsen een kans van vier uit vijf hebben om met de nieuwe MRI-methode deze soort nierkanker te herkennen. Dat is nog veel te laag om op te vertrouwen, dus die betrouwbaarheid zal nog verder omhoog moeten. Wel zou multiparametrische MRI al een ondersteunende rol kunnen spelen.
 

Minder vaak biopsie nodig

Het verdachte weefsel uit de biopsie wordt in
flinterdunne plakjes gesneden, die met kleurstof
worden gekleurd, zodat bepaalde soorten cellen beter
opvallen. Hier is een microscoopopname van
zo’n plakje te zien, waarop de patholoog speurt
naar tumorcellen. In dit geval is het witte gebied
rechts de tumor. Foto Nephron / Wikimedia
Commons

Op termijn kan de nieuwe MRI-methode ervoor gaan zorgen dat minder vaak een biopsie nodig is. ‘Biopsieën zijn niet helemaal pijnvrij. Sommige patiënten kiezen er zelfs voor om geen biopsie te ondergaan om maar de pijn te vermijden’, zegt Jeffrey Cadeddu, hoogleraar Urologie en Radiologie in hetzelfde persbericht.

De betrokken onderzoekers blijven hun MRI-techniek ontwikkelen, zodat die in de toekomst niet alleen de aard van de tumor kan vertellen, maar ook hoe agressief hij is. Die informatie bepaalt namelijk mede hoe de arts een patiënt het beste kan behandelen.
 

Openingsbeeld: radiologen Ivan Pedrosa en Jeffrey Cadeddu bespreken MRI-scans van een patiënt. Bron  UT Southwestern.

Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.