Achter de beschadigde stuw bij Grave komt een nooddam die het Maaswater vóór de stuw weer op het gewenste peil moet brengen, zo heeft Rijkswaterstaat bekendgemaakt. De nooddam komt achter de stuw en wordt gemaakt van breukstenen. De dam krijgt een hoogte van 5,6 m en een breedte van zo'n 30 m.
Rijkswaterstaat heeft voor deze noodmaatregel gekozen omdat de reparatie van de beschadigde stuw circa een half jaar vergt. Voor de scheepvaart en de woonboten is het van groot belang om het peil van de Maas weer op het gewenste niveau te brengen, en dat is met de nooddam binnen zo’n twee weken te realiseren. Die termijn is genomen om ervoor te zorgen dat het waterpeil in de Maas voldoende geleidelijk gaat stijgen, vooral in verband met de woonboten die nu droog zijn komen te liggen.
Mocht het waterpeil in de Maas door hevige regenval onverhoopt te snel stijgen, dan is de dam volgens Rijkswaterstaat weer snel genoeg snel weg te halen, zodat de Maas die grotere afvoer kan verwerken zonder voor wateroverlast te zorgen.
De nooddam stroomafwaarts achter de stuw geeft Rijkswaterstaat voor de stuw de ruimte om reparatiewerk uit te voeren.
Beschadigd
De stuw bij Grave werd eind vorig jaar ernstig beschadigd doordat een schip er tegenaan voer. Om nog onduidelijke redenen mistte de Slowaakse schipper de sluis, en ook de waarschuwingsballen in het water werden kennelijk niet opgemerkt. Er loopt nog onderzoek naar de precieze toedracht van het incident.
De aanvaring beschadigde de stuw dusdanig, dat deze zijn waterkerende werking verloor, waardoor het waterpeil voor de stuw flink daalde. Dat had ook gevolgen voor het waterpeil in het Maas-Waalkanaal. Scheepvaart werd op die stukken onmogelijk, oevers kwamen droog te liggen en tal van woonboten kwamen scheef te liggen doordat ze niet meer op het water dreven. Met noodpompen is de bevaarbaarheid van het Maas-Waalkanaal weer hersteld, nu moet de nooddam hetzelfde doen voor de Maas tussen Sambeek en Grave.
Aanvaring voorkomen?
Nu de stuw bij Grave het niet meer doet is de vraag of die niet beter beschermd had moeten zijn tegen een mogelijke aanvaring, met een extra balk of stootblokken. ‘Dat hebben we bij geen enkele stuw in de Maas’, weet ing. Herbert Michon, technisch deskundige van Rijkswaterstaat in het gebied. ‘En met drie incidenten in de honderd jaar – met 9000 scheepsbewegingen per jaar – zien we ook geen aanleidingen om voor de stuw extra bescherming aan te brengen.’
Soms wordt een dergelijke extra bescherming wel aangebracht, en dan met name bij sluizen wanneer die onderdeel zijn van de hoogwaterbescherming. ‘Dat is bijvoorbeeld het geval bij de sluizen bij Tiel.’
Meest kwetsbaar
In de rij stuwen in de Maas geldt die bij Grave wel als de meest kwetsbare. Zo is de beschikbaarheid van de stuw met 92 % minder dan die van de andere stuwen. Michon: ‘Dat heeft te maken met de gebruikte mechanische technieken.’ De stuw bestaat uit jukken die op de bodem van de Maas rusten op betonnen bokken en bovenin zijn bevestigd aan de brug die ter plekke over de Maas gaat. Langs die jukken worden schuiven neergelaten, net naar gelang de gewenste doorvoeropening.
Door de aanvaring zijn enkele van de jukken onherstelbaar beschadigd, evenals enkele van de betonnen blokken op de bodem. De beschadigde jukken kunnen het Maaswater niet meer tegenhouden, waardoor de stuw niet meer werkt.
De stuw bij Grave staat op de nominatie om in 2027 volledig te worden vervangen. ‘De stuw zal dan zeker een ander ontwerp krijgen’, aldus Michon. Regulier onderhoud staat gepland voor 2019. Het laatste groot onderhoud was in 2008.
Hieronder een video van de werking van het stelsel van stuwen in de Maas.
Openingsfoto: de beschadigde stuw bij Grave. Foto's Rijkswaterstaat.
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.