Potplanten reinigen de lucht binnenshuis of in een kantooromgeving niet of nauwelijks. Dat concluderen onderzoekers in de Verenigde Staten. De planten ruimen nauwelijks VOC’s (vluchtige organische stoffen) op, in tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd. Het goed ventileren van een ruimte is veel zinvoller.
Deze ontnuchterende conclusie komt van onderzoekers van de Amerikaanse Drexel University (Philadelphia). Zij hielden twaalf eerder uitgevoerde studies nog eens goed tegen het licht en oordelen dat de reinigende activiteit van planten het moet afleggen tegen de natuurlijke (open raam) of mechanische ventilatie van ruimtes. De details van de analyse staan beschreven in een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology.
Overvloedig planten plaatsen
Terwijl het idee nog zo mooi had geleken: om de vieze lucht te reinigen die vaak in kantoren hangt, zou je alleen maar overvloedig planten hoeven te plaatsen. Die absorberen vieze luchtjes en andere ongezonde stoffen, verzameld onder de term volatile organic compounds (VOC’s, vluchtige organische stoffen). Vooral in de populaire online media wordt deze boodschap veelvuldig herhaald. En talloze websites maken reclame met planten die de lucht zouden zuiveren.
Niet geventileerd
De onderzoekers van Drexel University denken dat deze mythe is ontstaan na onderzoek van NASA in 1989. Het probleem met de experimenten van NASA, en met veel andere proeven, is dat ze zijn uitgevoerd met planten in heel kleine afgesloten ruimtes, die helemaal niet lijken op een woning of kantoor. Belangrijkste probleem hierbij is dat in de meeste proeven de testruimte niet werd geventileerd.
‘Bij een typisch experiment werd een plant in een kleine afgesloten ruimte geplaatst, waar één enkele VOC in werd gespoten. Vervolgens keken de wetenschappers hoe het gehalte van die stof afnam over een periode van uren of dagen’, schrijven de onderzoekers in hun paper. Als je wilt weten of planten nuttig kunnen zijn voor het reinigen van lucht, moet je hun effect ook vergelijken met ventilatie.
Effect plant valt in het niet
Dat is precies wat de Drexel-onderzoekers hebben gedaan. Ze namen de meetresultaten van de twaalf studies en rekenden die om naar een standaard grootheid, de clean air delivery rate (CADR). Hieruit blijkt dat de snelheid waarmee planten vieze lucht laten verdwijnen, ordegroottes lager ligt dan de verversing van lucht door de ventilatie van een gebouw. Anders gezegd: het effect van de plant valt volledig in het niet bij het open raam of de mechanische ventilatie.
Om dit punt nog eens te onderstrepen, berekenden de onderzoekers ook hoeveel planten je nodig zou hebben om wel enig reinigend effect te hebben in muffe kantoorlucht. Ze komen uit op 100 tot 1000 planten per vierkante meter: pas dan kunnen de planten de concurrentie aan met ventilatie. Dat zijn natuurlijk onwerkbare aantallen.
Ziek worden
De kwaliteit van de lucht in kantoren (en ook in woningen) blijft zeker een punt van aandacht. In eerdere onderzoeken bleek een correlatie te bestaan tussen de luchtkwaliteit en het ziek worden van mensen (sick building-syndroom). Schone lucht verkrijg je dus door te ventileren, maar dat kan weer botsen met het energiezuiniger maken van gebouwen.
Als je alleen maar zou ventileren, voer je ook kostbare warmte af naar buiten; en dat is zonde. Gelukkig zijn daar ook al oplossingen voor bedacht, zoals bijvoorbeeld balansventilatie. Dit is mechanische ventilatie van een (potdicht gemaakt) gebouw, waarbij warmte wordt teruggewonnen uit de lucht die wordt afgevoerd. Resultaat: schone lucht én energiebesparing.
Groene muurtjes
Ook in drukke binnensteden, zoals Amsterdam, worden groene muurtjes vol planten en mossen geplaatst om daar de lucht te helpen zuiveren. De groene muurtjes zien er weliswaar aardig uit, maar doen dus ook weinig voor de kwaliteit van de lucht op straat. Sterker nog, deze CityTrees kunnen zelfs nadelig uitpakken.
Openingsfoto: Een kantoortje dat relatief goed bedeeld is met planten. Foto Drexel University
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.