Eline van der Kruk MSc is de eerste officiële sportingenieur van Nederland. Haar grootste prestatie tot nu toe: in de nationale schaatstempel Thialf een experiment runnen dat vier nachten achter elkaar liep.
Vroeger wilde ze kinderarts worden. Eline van der Kruk MSc vond het menselijk lichaam altijd al razend interessant. Ze werd toegelaten tot de studie Geneeskunde, maar besloot, eigenzinnig als ze is, om eerst een jaartje Industrieel Ontwerpen te studeren aan de TU Delft.
Ze is er nooit meer weggegaan. ‘Ik had het er zo naar mijn zin. Heb wat werktuigbouwvakken erbij genomen en heb me zo in Delft in de biomechanische kant gespecialiseerd.’
Net in die tijd werd de specialisatie Sports Engineering opgezet en Van der Kruk pakte wat keuzevakken daarvan mee. Zo werd ze de eerste sportingenieur van Nederland.
Model
Van der Kruk studeerde cum laude af op een biomechanisch model van de langebaanschaatser. Die beweegt op een bepaalde manier over het ijs: de lange Scandinaviërs en Nederlanders met rustige slagen, de kleinere Japanners met korte, vinnige.
Van der Kruk ontwikkelde een relatief eenvoudig model, met de romp en beide benen als drie massa’s. Tussen de romp en elk been zit een zuiger, waardoor het been zijdelings over het ijs kan bewegen. Dat leverde meer zicht op de ideale schaatsbeweging.
‘Alle topschaatsers weten waar ze op moeten letten met hun techniek. Je moet je bovenlichaam laag houden, je bovenbenen moeten een kleine hoek maken met grond, en in bochten moeten schaatsers druk houden’, vertelt Van der Kruk. ‘Maar wat dat druk houden precies betekent, dat willen wij precies weten.’
Wat dat druk houden precies betekent, dat willen wij precies weten
Daarom ontwierp Van der Kruk tijdens haar promotieonderzoek een meetschaats die de krachten van voet op het ijs in verschillende richtingen vastlegt. En om het model van de schaatser te valideren wilde Van der Kruk de bewegingen van topschaatsers over de baan kunnen meten.
Dat klinkt eenvoudiger dan het is. Een idee was om de schaatser vol te hangen met kleine markers en die vanuit verschillende hoeken te filmen. ‘Maar daarvoor bleek in een schaatsstadion te weinig licht te zijn. Andere systemen hadden last van de reflecties van het ijs, van de luchtvochtigheid of van de stalen constructies in de hal.
Uiteindelijk kwamen we uit bij een soortgelijk systeem, maar dan op basis van infraroodcamera’s’, vertelt Van der Kruk.
Thialf
Dit leidde uiteindelijk tot een bijzonder experiment dat begin 2015 in schaatsstadion Thialf in Heerenveen plaatsvond. Niet alleen stonden langs een recht stuk ijs van 50 m twintig infraroodcamera’s opgesteld, maar de deelnemende profschaatsers werden ook volgehangen met meetapparatuur.
Van der Kruk: ‘We lieten ze rijden op meetschaatsen, en ze droegen hartslagmeters, meerdere versnellingsmeters en gyroscopen. In hun schoenen zaten zooltjes om de drukverdeling te meten. Het spannende was om dit alles te synchroniseren. Daarvoor hebben we nog een aantal instrumenten zelf gemaakt.’
Het spannende was om dit alles te synchroniseren
Omdat Thialf altijd druk bezet is, moesten de metingen plaatsvinden gedurende vier etmalen in de nacht. Van der Kruk leidde destijds als 25-jarige dit experiment. ‘Het lastigste is dat het in één keer goed moet gaan; je kunt geen pilot doen, want Thialf is altijd druk bezet. Daarom had ik hele scenario’s uitgewerkt: als deze sensoren niet werken, dan pakken we het zo en zo aan, en als dit misgaat, dan wil ik in ieder geval nog die data verzamelen.’
ScienceBattle
Hierbij had Van der Kruk profijt van een bijbaan tijdens haar studietijd. Ze werkte destijds bij een klein startend bedrijfje dat examentrainingen aanbood. ‘Ik mocht bijna alles doen. Zo heb ik nieuw lesmateriaal ontwikkeld, ben ik projectleider geweest en heb ik zelfs nieuwe mensen mogen aannemen. Daar heb ik echt geleerd hoe je moet plannen, hoe je draaiboeken maakt. Maar ook hoe je communiceert naar andere mensen wat er van ze verwacht wordt.’
Uiteindelijk hebben de twee meetdagen een berg aan nuttige data opgeleverd. ‘Ik ben nog steeds trots dat het project gelukt is. Het leverde ook zo veel data, daar kunnen we nog jaren uit putten voor ons onderzoek.’
Voor een publiek staan heb ik nooit eng gevonden
Naast haar onderzoekswerk werkt Van der Kruk ook mee aan ScienceBattle. In het theater gaat ze regelmatig met andere promovendi de strijd aan wie het beste aan het publiek in tien minuten duidelijk kan maken wat voor onderzoek hij of zij doet. ‘Voor een publiek staan heb ik nooit eng gevonden.’
Naam Eline van der Kruk | Leeftijd 27 | Titel MSc | Opleiding Biomechanical Engineering Design, TU Delft | Functie promovenda
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.