Met een apparaatje dat geautomatiseerd malaria in bloed kan detecteren, zijn studenten van de TU Delft de Nederlandse winnaars geworden van de James Dyson Award 2018. Dat is gisteren bekendgemaakt. Het apparaat moet het goedkoper en eenvoudiger maken om de diagnose malaria te kunnen stellen, waar vooral in ontwikkelingslanden behoefte aan is.
De Excelscope is een eenvoudige microscoop op basis van een smartphone, een extra bolvormig lensje en software voor automatische beeldherkenning. De onderdelen voor het kastje – een prototype nog – zijn gemaakt met een 3D-printer. De Excelscope zoomt in op een bloedmonster en telt daarin de mogelijk aanwezige malariaparasieten.
Dure microscoop
De standaardmethode om malaria op te sporen is nu dat een specialist in het lab door een dure microscoop naar een bloedmonster kijkt en het aantal parasieten noteert. Die zijn te herkennen doordat ze in rode bloedcellen gaan zitten, waardoor die een donkerder kern hebben.
Dit proces kost een paar uur en vereist speciaal opgeleide mensen en dure apparatuur. In ontwikkelingslanden zijn die dingen vaak niet beschikbaar, waardoor diagnose niet mogelijk is, of met een flinke vertraging, doordat monsters moeten worden opgestuurd.
Foto's van het bloedmonster
Het doel van de Excelscope is dat verpleegkundigen zonder speciale opleiding ermee uit de voeten kunnen. Ze hoeven enkel een bloedmonster in te voeren aan de achterzijde van het apparaat. Een elektrisch aangedreven platformpje brengt dat vervolgens tot vlak voor de lenzen van de smartphone, die een afbeelding maakt waarop rode bloedcellen te zien zijn. ‘Als zo’n cel veel contrast vertoont, zit er een parasiet in’, zegt Linde de Jonge BSc, student Integrated Product Design aan de TU Delft en een van de leden van het winnende team. In de uiteindelijke versie zal een beeldherkenningsalgoritme uit een reeks foto's van het bloedmonster afleiden of de persoon besmet is met de malariaparasiet en in welk stadium de ziekte is.
Niet de eerste smartphone-microscoop
De studenten zijn niet de eersten die een smartphone omtoveren tot microscoop (lees: 'Smartphone wordt prima microscoop'). Ook is dit niet de allereerste geautomatiseerde malariatester – bijvoorbeeld Siemens heeft een systeem hiervoor op de markt. Maar waarschijnlijk zal de Excelscope een stuk goedkoper te produceren te zijn dan eerdere, uitgebreidere systemen. Helemaal productieklaar is het apparaat nog niet; onder meer moet het algoritme voor beeldherkenning nog worden getest.
Na het winnen van de Nederlandse James Dyson Award dingen de Delftenaren nu met negentien andere teams mee naar de internationale editie van de prijs. De winnaar wordt half november bekendgemaakt.
Foto's/renders Excelscope / TU Delft
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.