Sportkleding heeft vaak ventilatieopeningen om hitte en zweet van het lichaam af te voeren. In de buitenlucht wil je echter kou en regen buitenhouden. Om dat tegelijk voor elkaar te krijgen, zijn er onder meer skijassen met regelbare ventilatieopeningen aangestuurd door sensoren en een microprocessor. Een team MIT-onderzoekers weet nu met bacteriën hetzelfde effect te bereiken.
De onderzoekers maakten gebruik van microben die krimpen en uitzetten in reactie op vochtigheid, ofwel zweet. Hierdoor kunnen ze worden ingezet als kleine sensoren en actuatoren.
De microben worden aangebracht op een sandwichmateriaal dat bestaat uit twee lagen latex. Als er vocht bij komt, zetten ze uit en trekt het materiaal krom. Zo kunnen ze, verwerkt in een sportpak, ventilatieopeningen bedienen.
Als de atleet opwarmt en begint te zweten, duwen de microben de ventilatieopeningen open. Koelt de atleet weer af en gaat hij minder zweten dan krimpen de microben en gaan de openingen weer dicht.
Van vingernagel tot vinger
Er is echter geen directe relatie tussen de hoeveelheden warmte en zweet die het lichaam plaatselijk produceert. De onderrug produceert bijvoorbeeld veel zweet maar vrij weinig warmte. Om hiervoor te compenseren, heeft het sportpak grotere ventilatieopeningen op plekken waar het lichaam veel warmte afgeeft. De openingen variëren in grootte van ongeveer die van een vingernagel tot de lengte van een hele vinger.
De microben kunnen ook voor andere doeleinden worden ingezet. Ze zijn bijvoorbeeld genetisch te modificeren zodat ze oplichten in reactie op vochtigheid. Dit zou verwerkt kunnen worden in een sportjas voor hardlopers als alternatief voor een reflecterend hesje.
Als volgende stap willen de onderzoekers cellen maken die een ‘lekker ruikende geur’ afstoten om zweetluchtjes mee te verbloemen.
Tekst: Paul Schilperoord
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.