Duitse onderzoekers komen met een nieuwe manier om vaccins te maken. Die gebruikt niet het giftige formaldehyde, maar elektronenstralen om de actieve ziekteverwekkers te doden. Inmiddels kunnen ze de methode al grootschalig toepassen.
Het Fraunhofer-Gesellschaft kondigde hun vondst eerder deze maand aan. Vaccins zijn veilig, en de hoeveelheid formaldehyde die eventueel achterblijft in een prikje ligt onder de veilige grens. Toch heeft het gebruik van deze stof nadelen. Omdat de ziekmakers een tijd moeten marineren in de formaldehyde wordt hun structuur aangetast, wat de efficiëntie van het vaccin kan verminderen. En als er een snel vaccin nodig is (bij griep), is er meer formaldehyde nodig, dat vervolgens uit het vaccin moet worden gefilterd. Dat kost veel tijd, die er juist dan mogelijk niet is.
DNA stuk maken
In 2017 bedachten de onderzoekers van het Fraunhofer-Gesellschaft al een alternatieve manier om de ziekmakers te doden en geschikt te maken voor een vaccin: elektronenstralen. Stralen met hoge concentraties elektronen worden op een ziektekiem geschoten, waardoor het DNA stuk gaat en de kiem sterft. Ondertussen blijft de ‘huls’ van een ziekmaker wel intact, wat belangrijk is voor de kwaliteit van een vaccin. Het immuunsysteem slaat namelijk aan op die buitenkant, en gaat daardoor antilichamen produceren die ons uiteindelijk immuniseren voor een ziekte.
Het nadeel van de elektronenmethode werd al snel duidelijk: ze kunnen nauwelijks doordringen in een oplossing van ziektecellen. Na een paar honderd micrometer zijn de elektronen opgenomen, waardoor doodt de buitenste laag in het tuimelvat, waarna die laag wordt afgevoerd naar een tweede vat. Zo komt in het eerste vat een vers laagje met levende kiemen, de elektronen doen hun werk, enzovoort.
Jaren onderzoek
Het systeem kan vier liter vaccin per uur produceren. De onderzoekers denken dat ze daarmee al in de buurt komen van grootschaligheid; met 15 liter vaccin kan je al miljoenen spuitjes maken. Maar omdat vaccins altijd uitgebreid onderzoek vragen voor ze daadwerkelijk worden gebruikt, vermoeden de Duitsers dat het nog jaren zal duren voor deze techniek daadwerkelijk kan worden toegepast.
Beeld: PAHO
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.