Zijn betonnen breedplaatvloeren niet helemaal te vertrouwen, dan zijn ze betrekkelijk eenvoudig te repareren, aldus hoogleraar betonconstructies Simon Wijte. Diverse onderwijsinstellingen hebben gebouwen na inspectie van de vloeren voor publiek afgesloten.
De instorting van de in aanbouw zijnde parkeergarage op Eindhoven Airport dit voorjaar dreunt nog steeds na. Inspecties van gebouwen met soortgelijke vloeren hebben al geleid tot het sluiten van onderwijsgebouwen in Rotterdam (lees: ‘Erasmus Universiteit ontruimt gebouw vanwege bollenvloer’), Krimpen aan den IJsel, Hoeven, Zwolle en een sportcomplex in Alkmaar.
Lijmankers
Volgens hoogleraar betonconstructies Simon Wijte van de TU Eindhoven, tevens directeur bij adviesbureau Hageman dat het instorten van de parkeergarage onderzocht, is het versterken van de vloeren relatief eenvoudig. Dat kan door aan de onderkant van de breedplaat, langs de randen, lijmankers en volgplaten aan te brengen. Lijmankers zijn pennen die in het beton worden verlijmd; de volgplaten geven extra verband. Dat lijkt voldoende sterkte op te leveren, aldus Wijte gisteren op een bijeenkomst van het Koninklijk Instituut Van Ingenieurs (KIVI) over de instorting van de parkeergarage.
Wijte baseert zich daarbij op experimenten die hij op de TU Eindhoven kon doen met delen van de breedplaatvloer van de Eindhovense parkeergarage. ‘We hebben de lijmankers met volgplaten getest, en de resultaten zijn veelbelovend.’
Nooit meer zo
Los van het repareren van de bestaande vloeren in gebouwen, zal de falende parkeergarage ook in de sector zelf nog lang nadreunen. ‘Op dezelfde manier breedplaten toepassen zoals in die parkeergarage zal nooit meer gebeuren’, voorziet Huibert Borsje van TNO, die vertelde over het door TNO uitgevoerde onderzoek naar de parkeergarage. De platen zaten daar op sommige plekken alleen aan elkaar vast, zonder ondersteuning van een pilaar of wand, en juist op die verbindingsnaden tussen de platen ging het mis.
Op de breedplaten is weliswaar beton gestort met wapening, maar die bleek bij de parkeergarage onvoldoende sterkte te bieden (lees: ‘Parkeergarage Eindhoven bezweek door zwakke vloer’). Borsje: ‘Willen we nog zo met breedplaten construeren, dan zal er veel meer aandacht moeten zijn voor de constructieve verbinding tussen de platen en het erop gestorte beton.’ Dat betekent bijvoorbeeld dat het bovenoppervlak van de breedplaat ruw moet zijn, zodat de hechting met het erop gestorte beton beter is. ‘En de wapening zal bij de naden moeten doorlopen in het erop te storten beton.’ Te voorzien valt dat het incident met de parkeergarage in Eindhoven zal leiden tot aanpassing van de voorschriften voor het gebruik van breedplaten en dat de producenten hun product zullen moeten aanpassen.
Inspectie
Het onderzoek dat nu in gemeenten plaatsvindt naar de toepassing van breedplaten is erop gericht om kritische situaties op te sporen. Zitten de uiteinden van de breedplaten tussen wanden die zorgen dat ze blijven liggen, dan speelt de verbinding tussen de zijranden van de platen nauwelijks een rol en is er niets aan de hand. Worden de breedplaten ondersteund door pilaren, of moeten ze elkaar dragen, dan wordt het al kritischer. Dat geldt vooral als de breedplaten zijn gemaakt van zogeheten zelfverdichtend beton. Wijte: ‘De hechting daarvan met het erop gestorte beton is niet zo lekker.’
Is het bovenoppervlak van de breedplaat opgeruwd, dan zijn maatregelen niet nodig, maar is de breedplaat glad afgewerkt, dan kan de veiligheid in het geding zijn. ‘Veel hangt dan af van de spanningen tussen de platen. Hoe groot is die, is die stabiel of dynamisch omdat er veel of weinig mensen in en uit gaan.’ Uiteindelijk beslist de constructeur die het onderzoek uitvoert of er sprake is van een veiligheidsrisico, zoals nu gebeurd is bij de genoemde instellingen.
Stempels
Wordt de veiligheidssituatie in een gebouw als kritisch beoordeeld, dan is het aanbrengen van stempels een gemakkelijke tijdelijke beschermingsmaatregel. Die moeten dan wel van onder af doorlopen naar elke verdieping waar de breedplaten zijn toegepast. Wijte: ‘We hebben nu vooral tijd nodig om goed te kunnen bepalen wat veilig is.’
En de parkeergarage?
Over wat er met de parkeergarage op Eindhoven Airport moet gaan gebeuren lieten de sprekers van TNO en Hageman zich niet uit. Alles is te repareren, maar de constructiefouten van de garage zijn wel erg structureel. Wijte: ‘Zo was het bijvoorbeeld de bedoeling dat het dak een beetje bol zou staan voor de afwatering, maar op foto’s is te zien dat er toch plassen op stonden. Of dat dek is niet goed gestort, of het is al doorgebogen, wat natuurlijk niet de bedoeling is.’ Vanwege de veiligheid was er tot op heden geen enkel direct onderzoek mogelijk aan de constructieve toestand van de parkeergarage zoals die er nu staat.
Openingsfoto: de ingestorte parkeergarage vanuit de lucht. Foto Coen van den Heuvel/Flash Ballonvaarten.
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.