Dat was een aangename verrassing: de oogst van een filmwedstrijd van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA, CineSpace 2015 genaamd. Deelnemers moesten in minstens 10 % van de duur van hun film NASA-beelden verwerken, waarvan onbeperkte hoeveelheden gratis online staan.
tekst Herbert Blankesteijn
De rol van digitale technieken en kanalen bij zoiets is moeilijk te overschatten. Het begint al met de productie van die foto’s en video’s over ruimtevaart en sterrenkunde. Dan de verspreiding daarvan via internet, het schieten en monteren van films door amateurs en semi-professionals, uiteraard het insturen van die films, en ten slotte het online verschijnen van zestien finalisten op een YouTube-kanaal van NASA. Geen van die schakels was 25 jaar geleden bij de hand en sommige, zoals YouTube,10 jaar geleden nog niet eens.
Dromen
Daarom is het zo leuk dat veel van deze films inhoudelijk behoorlijk analoog van aard zijn. Verschillende inzendingen gaan over jeugdfantasieën. De winnaar van de derde prijs, Le Voyage, is een prachtige korte film waarin een jongen en een meisje in de basisschoolleeftijd een model van een ruimteschip in elkaar knippen en plakken. Uiteindelijk neemt hij daarin plaats, waarna zij het geheel een besneeuwde heuvel af duwt. Wie zelf wel eens over het astronautenbestaan heeft gedroomd, zal bij het kijken naar deze liefdevol gemaakte film zijn dromen opnieuw beleven.
De winnaar van de eerste prijs, Higher Ground, valt in dezelfde categorie. Hier is het een heel gezin dat aan het knutselen slaat en een ruimtereis onderneemt.
Je kunt bij een dergelijke competitie geen kritische pamfletten verwachten. Of misschien waren ze er wel onder de 194 inzendingen uit 22 landen en heeft de jury ze er uitgefilterd. Maar het toekennen van een aparte prijs voor ‘de film die het beste de baten voor de mensheid van het internationale ruimtestation in beeld brengt’ was een slecht idee. De winnaar daarvan, Red Pearl, is een kitscherige tranentrekker met slecht acteerwerk en teksten die door een pr-bureau lijken te zijn geschreven.
Onder de zestien finalisten zijn er verschillende waarin het onderzoek van de ruimte op een voor de hand liggende manier wordt opgehemeld, met historische beelden, quasidiepzinnige montages en bombastische teksten en muziek. Voorbeelden zijn Voyagers en Come Closer, en ook As We Set Sail, waarin president Kennedy weer eens mag opdraven met zijn speech uit 1961.
Veel origineler is Gravitation, een beeldschoon ballet in zwart-wit van bijna een kwartier, waarin pas halverwege de eerste astronomische beelden opduiken.
Bescheiden, verrassend en mooi is finalist Outer Space van Sander van den Berg uit Pijnacker, met een hallucinerende selectie van beelden van Saturnus, zijn ringen en manen, geschoten door de sondes Cassini en Voyager 1 en 2. Je ziet de ringen vibreren, de manen erlangs suizen, de spaken in de ringen ronddraaien en je ziet een ring zelfs deels weggeblazen worden als er zo’n satellietje voorbijkomt. Dan blijkt ongestoord kijken naar beelden uit de ruimte toch het mooiste wat er is. Jammer dat het na twee minuten alweer voorbij is.
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.