Er zijn heus Delftse ingenieurs die het liever anders hadden gezien. Maar de ophef over het eredoctoraat voor Frans Timmermans lijkt toch wat opgeklopt te zijn.
Opeens was er ophef, zoals er tegenwoordig zo vaak opeens ophef is.
Deze keer betrof het een voornemen van de TU Delft. De technische universiteit gaat op zijn verjaardag (de Dies Natalis) op 14 januari een eredoctoraat uitreiken aan eurocommissaris en vice-voorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans, vanwege zijn sociaal-maatschappelijke inbreng in de bestrijding van de opwarming vande aarde. De TU meldde het alvast in de uitnodiging die naar partners en alumni ging.
En toen was het hommeles.
‘Delftse alumni boos!’, ‘Ingenieurs willen diploma inleveren!’, ‘Petitie tegen eredoctoraat al 8000 keer ondertekend!’, schreeuwden de krantenkoppen afgelopen dagen. Wat is er aan de hand?
Traditie
Eigenlijk niet zo heel veel, als je alles op een rijtje zet. Het uitreiken van eredoctoraten is een traditie. Elke universiteit deelt jaarlijks een of meerdere ‘gratis’ doctorstitels uit aan maatschappelijk belangrijke mensen – ongeacht de wetenschappelijke expertise van de persoon in kwestie. Meer dan een eervolle ceremonie is het niet. Soms gaat de titel naar een politicus. Zo kreeg (toen nog) Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib ruim een jaar geleden een eredoctoraat van de VU in Amsterdam.
Klimaat
Maar deze keer is de verdienste van de toekomstige eredoctor het tegengaan van de klimaatopwarming, en dan wordt alles anders. Vanaf de website ClimateGate – waar men klimaatwetenschap als één groot complot ziet – meldde de gepensioneerde ingenieur Egbert de Beyer dat hij zijn ingenieursdiploma zou retourneren als de uitreiking doorgaat. Enkele anderen sloten zich hierbij aan.
Vervolgens startte de eveneens gepensioneerde ingenieur Jan Asselbergs een petitie tegen de benoeming. Die is inmiddels weliswaar bijna vijftienduizend keer ondertekend, maar een groot deel van de steunbetuigingen is anoniem en van het andere deel is het volstrekt onduidelijk wat de achtergrond van de ondertekenaars is. Zijn ze van de TU Delft of van een andere technische universiteit? Van een oliemaatschappij? Of misschien van GeenStijl, dat zijn lezers oproept mee te doen? En tekenen ze omdat ze vinden dat Timmermans meer moet inzetten op kernenergie en minder op biomassa? Omdat ze überhaupt niet geloven in klimaatverandering door de menselijke uitstoot van broeikasgassen? Of omdat ze tegen het verlenen van eredoctoraten zijn?
Vind je dit een leuk artikel? Abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.
Tegengeluid
Vanuit de actieve ingenieursgemeenschap is inmiddels een tegengeluid op gang gekomen. Zo legde Andy van den Dobbelsteen, hoogleraar Climate Design & Sustainability, zondag op Twitter in een zogeheten ‘draadje’ nog eens rustig uit wat een eredoctoraat eigenlijk is, en dat de argumenten tegen een eredoctoraat voor Timmermans in de petitie voornamelijk bestaan uit uit hun verband gerukte citaten (zIe onderaan). Hij schreef geen petitie uit, maar kreeg wel veel steunbetuigingen van collega’s (en meer dan tweeduizend traceerbare likes binnen een dag).
Kernenergie
Henri Werij, decaan van de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek van de TU Delft, zat in de commissie die de kandidaten voor een eredoctoraat voordroeg. ‘Die bestaat uit een grote en gevarieerde groep Delftse wetenschappers’, zegt hij als we hem bellen. ‘Terwijl onze rector nu wordt aangevallen alsof hij het allemaal op eigen houtje heeft gedaan’. Werij legt op LinkedIn nog maar eens uit hoe de keuze op (onder meer) Timmermans viel.
‘De energietransitie is ontzettend belangrijk, en het thema van onze Dies Natalis’, zegt Werij. ‘Dus onderscheiden we twee mensen die hieraan werken vanuit de wetenschap, en iemand die zorgt dat we er daadwerkelijk mee aan de slag gaan in Europa. Technologie is niet het enige belangrijke, er is ook draagvlak nodig.’
Een eredoctoraat is geen automatische instemming met alles wat iemand ooit over een onderwerp heeft gezegd, benadrukt Werij. ‘Zo is Timmermans niet erg enthousiast over kernenergie, terwijl je je af kan vragen of we het ons wel kunnen permitteren dat niet te gebruiken. De gevaren van fossiele brandstoffen zijn momenteel groter.’ Wel past de kritiek feilloos in de framing dat universiteiten willen dat iedereen dezelfde mening heeft.
Geen geld
‘Ik krijg veel boze reacties onder mijn post’, vertelt Werij, ‘maar ook veel steunbetuigingen.’ En juist de laatste komen veelal van collega’s en alumni van de TU Delft zelf – hetgeen de berichtgeving in de media tegenspreekt.
Wat Werij echter nog het meest stoort aan de framing, is de suggestie dat de TU Delft Timmermans zou hebben genomineerd om op die manier geld in de wacht te slepen. ‘Geld? Ik zou niet weten welk geld’, zegt Werij. ‘Het gaat hier om onze morele verplichting bij te dragen aan oplossingen voor een wereldwijd probleem. Zelf zou ik ook liever willen dat de ontkenners van klimaatproblemen het bij het juiste eind hadden…’
---------------------------------------------------------------------
Openingsfoto: Europees parlement, via Wikimedia Commons, CC BY 2.0
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.