In het Duitse stadje Landau begint een proef waarbij mensen lokaal opgewekte duurzame stroom met elkaar gaan verhandelen. De twintig huishoudens die aansluiten op dit microgrid vormen een model van de toekomstige energiemarkt.

Het Landau Microgrid Project (LAMP) gaat van start in de wijk Lazarettgarten van Landau, een stad van 44.000 inwoners vlakbij de grens met Frankrijk. Het nabijgelegen Karlsruher Institut für Technologie (KIT) begeleidt de proef.
 

Handelsplatform

Huishoudens die zich aanmelden krijgen een slimme meter geïnstalleerd die bijhoudt hoeveel stroom er wordt afgenomen en wordt geleverd (wanneer de bewoner zonnepanelen heeft). Daarnaast komt een computer te staan waarop het handelsplatform draait dat de handel in stroom tussen buren onderling regelt. De gebruiker stelt eenmalig zijn of haar wensen in (voor welke prijs wil ik stroom kopen dan wel verkopen; ben ik bereid om voor lokale groene stroom iets meer te betalen dan voor reguliere stroom) en kan vervolgens alles volgen via een app op een smartphone of tablet: hoeveel stroom heb ik afgenomen of geleverd; van wie kreeg ik stroom of wie nam stroom bij mij af?



Het handelsplatform zal gaan werken met een blockchain, een nieuwe opkomende technologie die geschikt is om transacties bij te houden zonder tussenkomst van een derde partij (lees: 'Wat gaat blockchain betekenen voor de financiële wereld?'). Zo is te allen tijde duidelijk wie welke hoeveelheid stroom heeft geleverd en afgenomen.

Er is nog veel onzeker over de energiemarkten van de toekomst. Daarom moeten we nu in het klein dergelijke markten simuleren

Verhandelen

Momenteel loopt de inschrijftermijn en worden zonnepanelen, slimme meters en accu’s bij deelnemers geïnstalleerd. In januari volgt de installatie van het marktplatform en de genoemde app. Gebruikers kunnen dan al wat testen doen met het systeem. Op 1 maart 2018 begint de proef echt en gaan deelnemers stroom met elkaar verhandelen. Eind november 2018 eindigt de proef, waarna in december van dat jaar het project wordt geanalyseerd.
 

Energiemarkten simuleren

De meeste interesse van de onderzoekers gaat uit naar hoe de handel in stroom tussen mensen verloopt en hoe de prijs zich ontwikkelt. ‘Er is nog veel onzeker over de energiemarkten van de toekomst en daarom moeten we nu in het klein dergelijke markten simuleren’, aldus prof. Christof Weinhardt van het Karlsruher Institut für Technologie in een persbericht. Ook is het team benieuwd naar de acceptatie van de deelnemers; hoe gaan ze om met deze geheel nieuwe energiemarkt?

De Duitse proef past binnen de energietransitie die erop is gericht de CO2-uitstoot terug te dringen en zo de gestelde klimaatdoelen te halen. Een onderdeel daarvan is dat grote elektriciteitscentrales langzaamaan worden vervangen door wind- en zonneparken, maar ook door kleinere aantallen zonnepanelen op de huizen van mensen.

De stroommarkt verandert daardoor wezenlijk: burgers zijn niet langer alleen consumenten die stroom afnemen, regelmatig zullen ze netto ook stroom aan het net gaan leveren; ze worden prosumenten (lees: 'Nieuwe economie om milieu te redden'). Dat heeft duidelijke voordelen:

  • burgers worden minder afhankelijk van grote energieleveranciers;
  • het stroomnet is flexibeler;
  • de opwekking van stroom is duurzamer;
  • lagere kosten doordat opgewekte stroom (meestal) veel minder ver hoeft te reizen; hij wordt immers lokaal gebruikt;
  • het stroomnet wordt minder gevoelig voor storingen bij een grote centrale (of terroristische aanslagen).

De initiatiefnemers zien nog een bijkomend voordeel: ‘Als mensen zelf gaan meedoen aan de handel in energie, zal dat de acceptatie van duurzame energie gaan versnellen’, zo verwacht Weinhardt.

Burgers en hun mini-elektriciteitscentrales zullen in de moderne geïndustrialiseerde samenleving niet de hele stroomvoorziening voor hun rekening nemen. Op termijn zal er een mix ontstaan van grote productie-eenheden (gascentrale, zonneparken of windparken ) en clusters met prosumers, burgers die zelf een stroom opwekken.

Openingsbeeld Een monteur installeert een slimme meter. Foto LO3 Energy

Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.