Dick den Hertog is hoogleraar operations research aan de Universiteit van Amsterdam. Paste hij eerst wiskundige modellen toe voor optimale spreiding van distributiecentra, nu gebruikt hij ze om toegang tot de gezondheidszorg te verbeteren.
'Optimalisatie is het kernwoord in mijn vakgebied. We houden ons bezig met beslissingsproblemen met gigantisch veel mogelijkheden, die je onmogelijk allemaal kunt laten uitrekenen door een computer. Met wiskunde proberen we snelle, slimme en robuuste oplossingen te vinden. Na mijn promotieonderzoek werkte ik zeven jaar in de consultancy. Ik keek bijvoorbeeld naar de optimale locatie van distributiecentra van Philips of het onderhoudsrooster van de railinfrastructuur van NS. Na een fantastische tijd in de consultancy begon het te kriebelen om weer de wetenschap in te gaan. Aan de Tilburg University kon ik gelijk hoogleraar worden.’
Doelen & Drijfveren
De wereld een beetje beter maken, dat is de ambitie van veel ingenieurs. Lees hun persoonlijke verhalen in het dossier Doelen & Drijfveren.
Wiskunde voor de maatschappij
‘In die tijd las ik het boek Excellence Without a Soul van Harvard-decaan Harry Lewis. Hij vroeg zich af: moeten we jonge mensen zich niet meer bezig laten houden met betekenisvolle zaken? Dat boek heeft me enorm geïnspireerd. Er zijn veel grote maatschappelijke problemen in deze wereld: honger, droogte, overstromingen. Tot dan toe was ik vooral veel voor bedrijven bezig geweest. Daar is niets mis mee, maar wiskundige technieken kunnen ook heel waardevol zijn voor maatschappelijke problemen. Daarnaast heb ik een christelijke achtergrond en in die tijd is mijn geloofsovertuiging veranderd en verdiept. Mijn ogen gingen open voor andere dan alleen commerciële dimensies. Deze maatschappelijke focus wilde ik zowel in mijn onderwijs als in mijn onderzoek inbrengen. Niet veel later volgde het eerste maatschappelijke project. Deltares vroeg ons om mee te denken over wiskundige modellen om dijkhoogten te optimaliseren en nieuwe normen te bepalen. Ons onderzoek liet zien waar dijkverhoging nodig was en waar niet. Met ons plan is acht miljard euro bespaard.’
Voor een betere wereld
‘Via mijn Tilburgse collega Hein Fleuren, hoogleraar business analytics en operations research, raakte ik vervolgens betrokken bij het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties. Welk voedsel moeten zij voor welke regio’s inkopen? Waar kunnen ze dat het beste inkopen en hoe houd je de transportkosten zo laag mogelijk? Ook daarmee kan onze wiskunde helpen. Het is een heel succesvol project dat miljoenen euro’s aan kosten heeft bespaard – daarmee kunnen ze dus meer mensen aan voedsel helpen. Hein richtte het Zero Hunger Lab op, waarin hij allerlei voedselproblemen aanpakt, maar ik wilde me liever verbreden. Met mijn Amerikaanse collega Dimitris Bertsimas van het MIT sprak ik vaak over het inzetten van wiskunde voor duurzaamheidsdoelen. Zo bedachten we samen het initiatief Analytics for a Better World, ABW. We lanceerden dat als een tegenhanger van WMD, uit het boek Weapons of Math Destruction van Cathy O’Neil, over de schaduwkanten van algoritmen en wiskunde, zoals privacyschendingen. ABW is begin dit jaar gestart en het enthousiasme is gigantisch. We kregen bijvoorbeeld de vraag van de Wereldbank om nieuwe locaties voor gezondheidsklinieken in Oost-Timor aan te wijzen, zodat 95 procent van de bevolking er een kan vinden binnen een straal van vijf kilometer. Zowel aan het MIT als aan de Universiteit van Amsterdam, waar ik nu werk, hebben wij cursussen in ABW opgezet. Die zijn populair. Ik vind het prima als jonge mensen voor het hoogste salaris gaan, maar ik zie dat velen dat nu minder belangrijk vinden. Veel mensen willen iets doen dat uitstijgt boven henzelf. Misschien ben ik naïef, maar ook bij onze commerciële partners zie ik een oprecht, intrinsiek verlangen om bij te dragen aan een betere wereld.’
Tekst: Amanda Verdonk
Portret: Bianca Sistermans
Tekst: Amanda Verdonk
Portret: BIanca Sistermans
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.