De Nederlandse netbeheerders presenteren deze maand op een congres in Barcelona hun idee voor een eerlijke slimme energiemeter, die gegevens over het verbruik bijhoudt en ook zo duurzaam en eerlijk mogelijk is geproduceerd.
Aangezien de netbeheerders verplicht zijn aan elk Nederlands huishouden zo’n slimme meter aan te bieden, is dit het grootste initiatief van faire producten in Nederland.
In totaal krijgen 7,5 miljoen woningen zo’n meter. De beheerders werden geïnspireerd door de Fairphone, het mobieltje dat zo veel mogelijk bestaat uit grondstoffen die niet uit conflictmijnen komen en onder normale omstandigheden zonder misbruik van arbeiders in elkaar is gezet. Ook in een slimme energiemeter zitten veel onderdelen die speciale metalen bevatten en op vele plekken in elkaar worden gezet.
Het initiatief bestaat uit twee pilots, die beiden aan het eind van dit jaar aflopen. Het eerste draait om het verduurzamen van het apparaat door recyclebaar plastic te gebruiken en de CO2-uitstoot en het watergebruik bij de productie te verminderen. ‘Het plastic komt straks van gerecycled materiaal. Bij de nu geproduceerde meters is de CO2-uitstoot minstens 5 % minder en het niet-recyclebaar afval met 50 % afgenomen’, vertelt Marcel de Nes-Koedam, projectleider van de fair meter namens Liander.
De andere pilot draait om de productieketen en heeft vier pijlers: eerlijke arbeid, geen conflictgrondstof, zeldzame metalen zo veel mogelijk vermijden, en transparantie van de keten. Het bleek een monsterproject. ‘Inmiddels hebben we 60 % van de keten in kaart gebracht. Dat is veel, want een klein weerstandje had bijvoorbeeld al acht leveranciers.’ De oorsprong van de gebruikte grondstoffen is nog niet achterhaald.
Goed voorbeeld
Liander en de andere netbedrijven presenteren deze maand hun filosofie rond fairness aan Europese elektronicafabrikanten. ‘We willen dat het idee gemeengoed wordt’, aldus De Nes-Koedam. ‘Toen we begonnen, hadden de makers van de smart meters die we benaderden geen idee wat we bedoelden. Dankzij eisen in contracten hebben we hen de goede kant op gestuurd. Nu moet dat idee ook in de rest van Europa gaan leven.’
Volgens De Nes-Koedam is het eerlijk produceren van de miljoenen meters onderdeel van de maatschappelijke taak van netbeheerders. ‘Die gaat verder dan alleen maar de distributie van energie. We moeten ook het goede voorbeeld geven.’ Wanneer de 100 % eerlijke meters ook echt bij de mensen thuis hangen, durft de Nes-Koedam nog niet te zeggen. ‘Zo’n planning is lastig, want de zakelijke kant moet ook in het oog worden gehouden. We moeten zorgen dat we aan alle eisen voldoen qua prijs en kwaliteit en ondertussen alles uit eerlijke bronnen halen. Als dat eenmaal lukt, kunnen we de meter massaal installeren.’
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.