In de winter is gewonnen drinkwater extra koud. Die koude is nuttig te gebruiken, bedachten de Amsterdamse drinkwaterleverancier Waternet en bloedleverancier Sanquin. Zij willen een installatie bouwen die de kou uit het water oogst, zodat Sanquin er cleanrooms en farmaceutische productieprocessen mee kan koelen. Vandaag tekenen zij hiervoor een intentieverklaring.
Het Amsterdamse drinkwater komt uit de Waterleidingduinen, onder Zandvoort. Daar zorgt het zand voor een natuurlijke filtering. Na een nazuivering stroomt het drinkwater door leidingen naar Amsterdam. Vlak naast de vestiging van Sanquin – dat niet alleen bloed levert aan ziekenhuizen, maar ook geneesmiddelen maakt uit bloedplasma – in Amsterdam Nieuw-West loopt een transportleiding, met een diameter van 70 cm en capaciteit van 650 m3/h (zie kaartje). Sanquin wil koude uit het water gebruiken voor het koelen van cleanrooms en farmaceutische productieprocessen. ‘Bij het benutten van koude of warmte moeten vraag en aanbod fysiek vlak bij elkaar liggen’, zegt. ir. Jacqueline de Danschutter, programmamanager Innovatie bij Waternet. ‘Dat is hier het geval.’
Detailkaart van deel van Amsterdam Nieuw-West. Sanquin bevindt zich bij de rode cirkel.
Warmtewisselaar
In de zomer is het water in de leiding te warm voor de door Sanquin gewenste toepassing, maar in de winter gaat een omleiding open, die het water naar een warmtewisselaar leidt. Die haalt koude uit het drinkwater en voegt die toe aan de warmte-koudeopslag die Sanquin toch al heeft. Het drinkwater warmt in de warmtewisselaar hierbij enkele graden op. ‘We gaan vooralsnog niet hoger dan 15 °C om de groei van bacteriën zeker uit te sluiten. En we houden de waterkwaliteit zeer goed in de gaten. Misschien dat straks blijkt dat we het nog veilig iets verder kunnen opwarmen.’
Douche
Dankzij het koude winterwater gaat Sanquin besparen op de kosten voor het koelen van cleanrooms en koelwater dat het gebruikt bij het produceren van farmaceutische producten. Tegelijk stroomt bij consumenten in Amsterdam iets warmer water de leidingen in, waar dus minder energie nodig is voor gebruik in douche of verwarmingsketel. Onder de streep hoopt Waternet jaarlijks 20 000 GJ aan energie uit water te leveren aan Sanquin, vergelijkbaar met het jaarlijkse energieverbruik van 1800 huishoudens. ‘We beginnen bij Sanquin met het koude water uit één leiding, maar er ligt nog zo’n grote jongen voor de deur, dus als het project succesvol is, kunnen we de capaciteit verdubbelen’, zegt De Danschutter.
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.