Een nieuw soort kunststof gedraagt zich net als bestaand plastic, maar heeft niet alle nadelen van gewoon plastic. De lange ketens zijn terug te brengen naar losse moleculen, zonder dat dat veel energie kost. Het nieuwe plastic is zo veel gemakkelijker te recyclen.
Onderzoekers van de Amerikaanse Colorado State University maakten deze kunststof van het zogenoemde butyrolactone (GBL). GBL is een schoonmaakmiddel, bekend als ingrediënt voor de partydrug GHB. Normaal lukt het niet om van die stof de lange ketens te maken die voor plastic nodig zijn, maar door het materiaal op slimme wijze aan te passen wisten de onderzoekers het GBL toch tot polymeer te spinnen.
Afbreken en opbouwen
Het voordeel is dat een GBL-polymeer zich makkelijk laat afbreken tot de oorspronkelijke moleculen. Dat kan met thermolyse (ontleding met warmte) of chemolyse (ontleding met stoffen) en kost veel minder energie dan het huidige methoden om kunststoffen te kraken. Bovendien is het proces vaker uit te voeren: je kan van de losse moleculen weer nieuwe polymeren maken, die vervolgens weer recyclebaar zijn. Ook het maken van die GBL-polymeren kost weinig energie: het kan op kamertemperatuur, vereist geen schadelijke oplossingsmiddelen en duurt maar een paar minuten.
Dat maakt het GBL-kunststof herbruikbaar, waardoor het een belangrijk streepje voor heeft op andere plastics. Die zijn moeilijk af te breken en vergaan langzaam. Mede daarom ontstond bijvoorbeeld de plasticsoep in de oceaan. Verbranden is een weinig duurzame oplossing, maar recycling van plastic kost veel energie.
Peter Rem, hoogleraar Resources & Recycling aan de TU Delft, is enthousiast over het onderzoek. 'De beste manier om plastic te recyclen is fysische recycling, waarbij het polymeer (met toevoeging van extra additieven die tijdens het gebruik verloren zijn gegaan) in feite alleen opnieuw gesmolten wordt. Maar dat is niet altijd mogelijk, omdat het polymeer samen met andere materialen in kleine structuren gebruikt is, zoals vezels. Voor die gevallen kan je chemisch oplossen, ware het niet dat de energiekosten daarbij heel hoog zijn. Dit nieuwe plastic lost dat probleem op.'
Kleine schaal
Helaas is het wonderplastic nog niet op grote schaal te maken. Alle experimenten vonden plaats in het lab met kleine hoeveelheden materiaal; in dit geval wisten de onderzoekers een plastic buisje van GBL te maken. Bovendien is het maar de vraag of GBL te hele breedte aan kunststoffen kan vervangen.
Beeld: Bill Cotton/Colorado State University
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.