De wereldzadenbank werd op Spitsbergen gebouwd als beste plek om het natuurlijk erfgoed te bewaren. Het gebouw heeft na een seizoen van ongewoon hoge temperaturen nu last van smeltwater, dat dreigde de opgeslagen bevroren zaden aan te tasten.
Met de zaden van inmiddels bijna een miljoen soorten planten en bomen is gelukkig niks mis gegaan, maar de beheerders zijn wel enorm geschrokken. Volgens berichten drong smelwater in de tunnel die toegang geeft tot de opslag, diep in een berg op het Noorse eiland Spitsbergen. Het water bevroor vervolgens voordat het verder in het complex kon binnendringen.
De extreem hoge temperatuur afgelopen winter, 7 graden boven normaal, voorafgegaan door een jaar waarbij de temperatuur van het zeewater in augustus 5 graden boven normaal was, hebben smeltwater veroorzaakt op een onverwachte plek. De bouwers van de zadenkluis verwachtten dat het water daar permanent bevroren zou zijn.
Maatregelen
De initiatiefnemer van de zogeheten Global Seed Vault, de Crop Trust, heeft diverse maatregelen afgekondigd om de zadenkluis in de toekomst afdoende te beschermen. Het gaat onder meer om het verwijderen van verwarmingselementen in de toegangstunnel, drainage rondom het gebouw om het smeltwater om te leiden, het aanbrengen van waterwerende wanden en onderzoek naar een mogelijk alternatieve toegangstunnel, zo laat de Crop Trust in een persbericht weten.
Het achterliggende idee van de Global Seed Vault is om van alle planten- en bomensoorten die in genen- of zadenbanken overal in de wereld zijn opgeslagen op één centrale plek een kopie te bewaren, als een reserve voor het geval er in de oorspronkelijke opslag iets mis gaat, door rampen of regionale conflicten. Initiatiefnemer Global Crop Diversity Trust zet zich in voor behoud van de diversiteit van landbouwgewassen. Het gebouw is gefinancierd door (onder andere) de Noorse regering en de Bill & Melinda Gates Foundation.
De zadenkluis bevindt zich 120 m diep, in een berg van zandsteen. De zaden zitten verpakt in speciale folie die nat worden moet voorkomen. Koelmachines zorgen ervoor dat de zaden bij – 18 °C worden bewaard. Spitsbergen is gekozen omdat het gebied geen vulkanische activiteit kent, en de zadenkluis ligt er op 130 m boven zeeniveau, zodat ook bij volledige smelt van het poolijs de kluis niet onderloopt. Op binnendringend smeltwater was echter niet gerekend.
Aleppo
Het staat landen vrij om kopieën van hun zaden in de kluis op te bergen. Inmiddels staat de teller op 930.821 zaadmonsters. Nederland bewaart er via de Universiteit van Wageningen een kleine 20.000 monsters, waaronder een groot aantal landbouwgewassen. In 2015 werd voor het eerst een beroep gedaan op de zadenback-up, nadat de zadenbank van Aleppo in Syrië volledig was verwoest.
Openingsfoto: de entree van de zadenkluis. Foto Crop Trust.
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.