Aan het Duitse Fraunhofer-instituut werken onderzoekers aan nieuwe UV-lampen die geen kwik bevatten. Die zijn beter voor het milieu én ze werken beter dan de versie met kwik.
Waterreiniging in zuiveringsinstallaties, maar ook in bier- en frisdrankfabrieken, is essentieel. Met ultraviolet licht wordt het DNA in bacteriën en virussen gedood, waardoor ze geen kwaad meer kunnen. Maar zo'n behandeling vraagt om lampen met een hoge intensiteit, en kwiklampen leveren die.
Industriële toepassing
Dat kwik slecht is voor het milieu weet iedereen wel. Maar het daadwerkelijk uit de productielijn bannen is een tweede. Het Fraunhoferinstituut ontwikkelt leds die ultraviolet licht uitstralen. Zulke leds bestaan al en zijn ook gewoon te koop, maar die zijn niet altijd geschikt voor industriële toepassingen. Bovendien zijn ze duurder en onderhoudsgevoeliger dan kwiklampen.
Het Duitse onderzoeksinstituut verbetert de lampen om ze wel geschikt te maken voor waterzuivering. Zo hebben de leds geen behuizing nodig, ze zijn waterdicht. Daardoor kun je ze veel eenvoudiger installeren in pijpleidingen waar water wordt gereinigd. Het geeft ontwerpers van zuiveringsinstallaties ook meer vrijheid: de lampjes zijn overal te plaatsen en nemen minder ruimte in dan kwiklampen, waardoor je pijpleidingen efficiënter kan neerleggen.
Betere golflengte
Bijkomend voordeel van de UV-C leds is hun golflengte. Ze zenden ultraviolet licht van 265 nm uit; de perfecte golflengte voor ontsmetting. Kwiklampen werken doorgaans rond de 254 nm. En hoewel dat goed genoeg is om water schoon en veilig te houden, is het niet maximaal efficiënt. Ledlampen zijn preciezer te tunen op de goede golflengte en doden dus sneller alle ziektemakers in het water.
Maar de belangrijkste reden voor het Duitse onderzoek is het milieu. Het zware metaal kwik mag niet in de omgeving terechtkomen en is ook qua verbruik minder duurzaam. Ledlampen hebben geen opwarmtijd nodig en vragen een lager voltage dan kwiklampen.
Bierdopjes ontsmetten
De ledlampen zitten nu al in een systeem dat kroonkurken van bierflessen ontsmet. Een goede testcase, want het laat zien hoe flexibel en zuinig de lampjes zijn. Een dopje is een te klein oppervlak om met een forse kwiklamp te ontsmetten, maar met de kleinere ledjes lukt het wel. En het vraagt een vermogen van slechts vier watt.
De mogelijkheden zijn eindeloos, denkt het Fraunhofer. Water, bier, maar ook medische instrumenten; ontsmetting met uv-licht kan veel breder en simpeler toegepast worden dankzij deze technologie.
Beeld: Fraunhofer IOSB-AST/Martin Käßler
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.