Ranglijst met ecologische voetafdruk van wereldsteden

Onderzoekers van de Noorse technische universiteit NTNU hebben al eersten de ecologische voetafdruk van 13.000 wereldsteden op een rij gezet. Dat levert hier en daar verrassende inzichten op. Alleen Amsterdam, Rotterdam en Utrecht halen de top-500 met hoogste footprints.

De top 3 wordt gevormd door Seoul in Zuid-Korea, Guangzhou in China en New York City in de VS, met respectievelijk 276, 272 en 234 megaton CO2-uitstoot per jaar. Dit komt voor een deel door hun inwonertal; in de metro areas van die steden wonen tientallen miljoenen mensen. Daarom hebben de onderzoekers ook de voetafdruk per inwoner berekend. In die lijst staan heel andere steden bovenaan: Hongkong en Mohammed Bin Zayed City en Abu Dhabi, beiden in de Verenigde Arabische Emiraten. Daar stoten de mensen gemiddeld per jaar 35, 33 en 33 ton CO2 uit.
 

Haven

Ter vergelijking, de gemiddelde Amsterdammer stoot 10,5 ton CO2 per jaar uit; de doorsnee Rotterdammer 11,1 en de Utrechter 11,6. Daarbij wel aangetekend dat in dit onderzoek Amsterdam ruim 1 miljoen inwoners had, terwijl aan Rotterdam 2,4 miljoen inwoners worden toegekend. Dat laat zien dat de wetenschappers 'Groot-Rotterdam' flink ruimer hebben opgevat dan 'Groot-Amsterdam'. Rotterdam zit met een totaal van 27 megaton CO2 veel hoger dan Amsterdam (11 megaton), wat ongetwijfeld komt door de Rotterdamse haven.

Meer dan de helft van de wereldbevolking leeft inmiddels in steden, een getal dat nog steeds groeit. En steden nemen meer dan 70 % van het wereldwijde energiegebruik voor hun rekening. Dat is ook wel logisch, want grote steden zijn vaak ook belangrijke economische motoren. Volgens de Noren wordt 60 % van de opgetelde Bruto Nationale Producten van alle landen in de wereld gegenereerd in slechts 600 stedelijke gebieden.
 

Inkomen

De ecologische voetafdruk van een stad hangt sterk samen met het inkomen van zijn inwoners. Hoe meer inkomen iemand krijgt, hoe waarschijnlijker het is dat hij groter gaat wonen, een auto aanschaft, vliegreizen zal maken en regelmatig bij McDonalds een hamburger eet. Allemaal dingen die CO2-uitstoot met zich meebrengen. In de top 500 staan dan ook veel westerse steden.

Toch wordt een kwart van de top 200 gevuld door grote steden in tamelijk arme landen als Dhaka in Bangladesh, Cairo in Egypte en Lima in Peru. Dit laat volgens de onderzoekers zien dat ook in die landen een flinke groep mensen genoeg rijkdom heeft om hetzelfde consumptiegedrag als de rijkere landen te gaan vertonen.
 

De CO2-uitstoot van megasteden uitgezet tegen hun inwonertal. De twintig grootste uitstoters zijn hier genoemd. Ook laat de figuur zien dat er meer manieren zijn om een grote voetafdruk te veroorzaken: Cairo en Jakarta hebben een kleine voetafdruk per inwoner, maar heel veel mensen, terwijl Miami and Al-Ahmadi minder inwoners hebben, maar die stoten per persoon veel CO2 uit.


Actie van burgemeesters

Onderzoeksleider Daniel Moran van de Norges teknisk-naturvitenskapelige universitet (NTNU) in Trondheim, Noorwegen, was verrast hoe geconcentreerd in steden de ecologisch voetafdruk in landen vaak is. ‘De bovenste honderd steden van onze lijst zijn verantwoordelijk voor 20 % van de wereldwijde uitstoot’, zegt Moran in een persbericht van zijn universiteit. Dit is ook een kans. ‘Het betekent dat een gecoördineerde actie van enkele burgemeesters en lokale overheden behoorlijk kan bijdragen aan het terugdringen van de CO2-emissies van een land.’

Deze verandering zou vooral moeten komen van steden in westerse landen. ‘Gerichte maatregelen in rijke steden zouden een behoorlijk effect kunnen sorteren bij het terugbrengen van de CO2-uitstoot.’ Burgemeesters en de inwoners moeten dan wel bereid zijn om radicale stappen te nemen, zoals helemaal overstappen op duurzame elektriciteit, privéauto’s weren uit stadscentra en het stimuleren van elektrische auto’s. ‘Steden en lokale overheden kunnen vaak sneller schakelen dan de regering van een land, zodat ze de meest effectieve maatregelen kunnen treffen. ’

Bij het bepalen van de ecologische voetafdruk hebben de onderzoekers gebruikgemaakt van bestaande databases, statistieken over hoe mensen hun geld besteden en bestaande modellen die binnen een land de verdeling van de ecologische voetafdruk beschrijven. Hun bevindingen staan in een gratis toegankelijk artikel in vakblad Environmental Research Letters. Meer details over hun methoden, evenals alle resultaten van het onderzoek zijn te vinden op de speciale website citycarbonfootprints.info/.

Openingsfoto: Guangzhou in China, waar ruim 44 miljoen mensen wonen. Bron: Tyler Sprague / CC BY-NC 2.0

Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.