Bijen zijn koudbloedig en daardoor slecht bestand tegen de kou. Zwitserse en Oostenrijkse onderzoekers ontwikkelden een honingraat met verwarming om bijensterfte tegen te gaan in de wintermaanden.
Eureka is de rubriek voor 'productontwerpen voor morgen' uit het maandblad De Ingenieur.
Als de temperatuur in een bijenkorf onder de 10 graden Celsius komt, raken de bijen in een coma en kunnen ze overlijden. Daarom clusteren de bijen in koude perioden in de korf samen om warm te blijven; ze bewegen hun vleugels en eten van hun honingvoorraad.
Hightech honingraat
De processen in de bijenkorf zijn echter moeilijk te bestuderen zonder de bijen te verstoren. Onderzoekers van de École polytechnique fédérale de Lausanne (EPFL) in Zwitserland en de Karl-Franzens-Universität in het Oostenrijkse Graz bouwden een honingraatelement voorzien van een reeks thermische sensoren en actuatoren.
Dit element is simpelweg tussen de andere honingraatelementen in een bijenkorf te plaatsen. De sensoren in de honingraat meten de temperatuurverdeling van de samengeclusterde bijen.
Temperatuur in de korf
De data wordt verwerkt door een centrale processor en doorgestuurd naar het onderzoeksteam. De onderzoekers kunnen via de processor ook de verwarmingselementen aansturen om de temperatuur van het bijenvolk subtiel te reguleren zonder de bijen te verstoren. Zo kunnen ze bijvoorbeeld voorkomen dat de bijen zich in kleinere groepen afsplitsen, als dat risico geeft op te grote temperatuurdaling, of ze naar honingvoorraden op de honingraat sturen.
De onderzoekers verwachten dat het systeem kan bijdragen aan het verminderen van plotselinge bijensterfte, ook wel colony collapse disorder genoemd.
Tijdens een koude winterperiode wisten de onderzoekers zo al een volk van vierduizend bijen in leven te houden. Ook konden ze voorkomen dat een bijenvolk versneld zou afsterven nadat het z’n koningin was kwijtgeraakt.
Tekst: Paul Schilperoord
Foto:Artificial Life Lab / University of Graz / Hiveopolis
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.